MATEU

Chapitre :

 1  2 -  2  3 -  3  4 -  4  4 -  6  9 -  7  11 -  8  12 -  9  13 -  10  15 -  11  17 -  12  18 -  13  20 -  14  23 -  15  24 -  16  26 -  17  27 -  18  28 -  20  32 -  21  33 -  22  35 -  23  37 -  24  39 -  25  41 -  26  43 -  27  46 -  28

 

MATEU 1

Diulu dia Jesu

(Luk. 3 :23-38)

1Okondo a diuhu dia Jesu Kristu, kanula ya Davidi, kanula yʼAbarahama, one :

2Abarahama akuti Isaka. Isaka akuti Jakoba. Jakoba akuti Juda la anangu. 3Juda la wadendi Tamara wakuti Pereze la Zera. Pereze akuti Hezerona. Hezerona akuti Rama. 4Rama akuti Aminadaba. Aminadaba akuti Nashona. Nashona akuti Salamona. 5Salamona la wadendi Rahaba wakuti Boaza. Boaza la wadendi Ruta wakuti Obede. Obede akuti Jese. 6Jese akuti Davidi, khumʼekanga.

Davidi la wadi aki Umya wakuti Solomona. 7Solomona akuti Rehoboama. Rehoboama akuti Abidja. Abidja akuti Asa. 8Asa akuti Jehoshafata. Jehoshafata akuti Jorama. Jorama akuti Uziya. 9Uziya akuti Jotama. Jotama akuti Ahaza. Ahaza akuti Hezekiya. 10Hezekiya akuti Manase. Manase akuti Amose. Amose akuti Josiya. 11Josiya akuti Jekoniya la anangu, Tetena kakawatole la Babilona.1:11 2 Khum. 24:14-15; 2 Iik. 36:10; Jer. 27:20.

12Lʼokongo wʼetolamelu kawo la Babilona, Jekoniya akuti Sheyalatiyele. Sheyalatiyele akuti Zerubabele. 13Zerubabele akuti Abiyude. Abiyude akuti Eliyakima. Eliyakima akuti Azora. 14Azora akuti Zadoka. Zadoka akuti Akima. Akima akuti Eliyude. 15Eliyude akuti Eleazara. Eleazara akuti Matana. Matana akuti Jakoba. 16Jakoba akuti Josefu, umi a Mamya, nyangu Jesu, letawo vati: Kristu.

17Okone nonga tshe uma le Abarahama edja ndu le Davidi, yaki nonga dikumi la nyei. Uma le Davidi edja ndu lamʼakawatole la Babilona, yaki nonga dikumi la nyei. Uma lamʼakawatole la Babilona edja ndu le Kristu, yaki nonga dikumi la nyei.

Eutwelu ka Jesu

(Luk. 2:1-7)

18Eutwelu ka Jesu Kristu kaki okone. Lamʼakambamela Mamya, nyangu, le Josefu,1:18 Luk. 1:27. la ntundu ka vo wateyana, ndi akatanema la diemi diakandiatshu uma le Nyuma kʼOlolo. 19Umendi Josefu aki untu ololo. Ndi kunanga mbenyanya, akalangi mbukimo lu usheshe. 20Keli lamʼakandiakanaka dia akambu aso, nyulungi, ondjelo a Khumadiondjo akene le ndi lu do. Ndi akawutela ati: We Josefu, kanula ya Davidi, tukaki woma dia mbosa wadeye Mamya. Ne dia diemi diutshwindi diku, dieli uma le Nyuma kʼOlolo. 21Ndi ayuta ona pami. Kuwole wati: JESU,1:21 Luk. 1:31. ne dia ndi kayushimbela wudja andi uma lu kolo yawo. 22Dikambu ne tshe diambuya dia nshidiya diui diakati Khumadiondjo lʼunyo wʼumvutshi ati: 23Ulungi, usekaseka wʼemuma ayutsho diemi. Ndi ayuta ona pami. Kawuwole vati: Emanuwele,1:23 Is. 7:14. (Kitshimudi ati: Unyashungu la su).

24Lamʼakemo Josefu uma lu djo, ndi akatshi uku akawutela ondjelo a Khumadiondjo. Ndi akose wadendi. 25Keli ndi kumbeyana la ndi edja ndu lamʼakanduti ona pami. Ku Josefu akawole ati: JESU.

 

MATEU 2

Akanga a Yimba Wambuya Dia Ndjendia Jesu

1Lamʼakuto Jesu la Betelehema ka la Judiya lu nshi ya khumʼekanga Herode, endia, akanga a yimba wakayi uma lu leke lʼEhutwelu ka unya uya la Jerusalema. Vo wakambula vati: 2Khumʼekanga kʼasi Juda lutwi, lendiʼendi na? Ne dia shu takenyi yoto yandi lu leke lʼEhutwelu, mbambutuya dia ndijotemola. 3Lamʼakuki khumʼekanga Herode dikambu so, ndi akakasana, ndu asi Jerusalema tshe kame la ndi. 4Ndi akasanganya elombedi a waki tshe la afundji wa wudja, akawambula lene ukuki Kristu mbuto. 5Ku vo wakawutela vati: La Betelehema ka la Judiya. Ne dia umvutshi akafundi ati: 6We Betelehema, lu kete ya Juda, We haleki tshitshe lʼatei wʼembuledi wa Juda, Ne dia umbuledi ayutumba uma le ye. Ndi kayulela wudja ami Isamyele.2:6 Mik. 5:2.

7Herode aketi akanga a yimba lu usheshe, ku vo wakulimbitshiya eteni kakene yoto shikaa. 8Ndi akatumi la Betelehema, akawatela ati: Nyutshu, nyutushihudia dikambu dia ona shikaa. Lamʼayunyutuwena, kanyuyumvuteli, ndu dimi nkandijutshu la ntotemola. 9Lamʼakawuki diui dia khumʼekanga, vo wakakime mbuka. Ku yoto yakawenyi lu leke lʼEhutwelu ka unya, yakatshu la ntundu kawo, edja ndu yakatemala ladiku dia lene aki ona. 10Lamʼakawenyi yoto, vo wakatamanya ngenangena. 11Vo wakoto lu luudu, wakemyi ona ashashi la Mamya, nyangu. Ku vo wakakhusama, wakotemola. Vo wakafula diango diawo, wakawusha eshasha: paunyi, malashi, la mura. 12Lamʼakawaewula Unyashungu lu do dia aha vo nkilula utsha le Herode, vo wakatshu utsha lu kete yawo lu mbuka kekina.

Wambulawo la Jesu Utsha lʼEdjibitu

13Lamʼakawatshu, nyulungi, ondjelo a Khumadiondjo akene le Josefu lu do. Ndi akawutela ati: Unela, osa ona la nyangu, ulawo utsha lʼEdjibitu. Utudjase leko edja ndu lamʼayumukutela, ne dia Herode ayuyanga ona dia mbudiaka. 14Ndi akunela, akose ona la nyangu lʼutshu, akatshu lʼEdjibitu. 15Ndi akatutshikala leko edja ndu lamʼakavu Herode. Dikambu so diakayala ne dia nshidiya diui diakati Khumadiondjo lu unyo wʼumvutshi ati: Dimi laketi onʼami uma lʼEdjibitu.2:15 Hos. 11:1.

Wambudiaka Ana Waha la Dikambu

16Lamʼakenyi Herode ati: Akanga a yimba wambonsoka, ndi akatamanya mbuka kele. Ndi akatumi diui, ku wakadiaki ana apami tshe waki la deku pendi pulu lʼesi wi la Betelehema ndu wa lʼutshimba tshe, uku etena kakûlimbitshiya akanga a yimba. 17Ku diui diakashidiyama diakati umvutshi Jeremiya ati: 18Diui diakukema lu Rama, Delu la utandia a wuki, Ratshele alela anʼandi. Ndi akaseke dia antu mbusamba, Ne dia anʼandi tawakiko.2:18 Jer. 31:15.

Wambukalula La Nazareta

19Keli kamʼakavu Herode, nyulungi, ondjelo a Khumadiondjo akene le Josefu lu do lʼEdjibitu. Ndi akati ati: 20Unela, osa ona la nyangu, utshu lu kete ya Isamyele, ne dia waku wakayangi ndjaka ona wambuvo. 21Ndi akunela, akose ona la nyangu, akayi lu kete ya Isamyele. 22Keli lamʼakuki Jesefu ati: Arakelao ambulela Judiya lu dihuli dia Herode, shi, ndi akuki woma dia ntsho leko Lamʼakawewula Unyashungu lu do ndi akatshu lu beke dia la Ngalili. 23Ndi akayi, akayudjase lu ngelu ketawo vati: Nazareta.2:23 Mak. 1:24; Luk. 2:39; Joa. 1:45. Dikambu so diakayala dia nshidiya diui diakati amvutshi vati: Wayuweta vati: Usi Nazareta.

MATEU 3

Joani Ubatizanyi Ambusambisha

(Mak. 1:1-8; Luk. 3:1-9, 15-17; Joa. 1:19-28)

1Lu nshi sho, Joani Ubatizanyi akayi. Ndi akasambisha lʼusui wa Judiya, ata ati: 2Nyukadimuli etema, ne dia diulelu dia lʼulungu diaya suki.3:2 Mat. 4:17; Mak. 1:15. 3Ndi kakataka umvutshi Isaya ati: Diui dia untu lahangohango lʼusui ati: Nyolongosole mbuka ka Khumadiondjo, Nyusimbuli esese andi.3:3 Is. 40:3. 4Joani ndiame aki la dihondio dia diosa ma kamelo, la uya wʼekuhu lu lukindi landi.3:4 2 Khum. 1:8 Mbu ya nde yandi yaki endijo la usanga. 5Ku asi Jerusalema, la asi Judiya tshe, ndu wa lu beke tshe diaki lasuki la Jorodana wakatshu le ndi 6Ndi akabatiza lʼokedi wa Jorodana washula kolo yawo.

7Keli lamʼakandenyi Afarise la Asaduke efula wayayi dia ndijubatizama le di, ndi akawambula ati: Nyu ana wʼakhuha!3:7 Mat. 12:34; 23:33. akanyewula dia ndiawo kele kayayi? 8Nyoto elua uku ukadimudinyu etema. 9Tanyukanaki lʼetema anyu nyati: Shu teko la tshesu Abarahama.3:9 Joa. 8:33. Dimi lambunyutela ndi: Unyashungu mbeyaka mbulwela Abarahama tukanula uma lu ave ane. 10Kakiane kenge yambukitshama la tshina diʼetamba. Okone utamba tshe wahato elua wʼololo ayokotama, ayukadjema lu dja.3:10 Mat. 7:19.

11Dimi lambunyubatiza lʼashi dia ekadimwelu kʼetema. Keli layayi lʼokongo ami, ambundeka wulu: dimi kema ololo wukukimi memba sabata yandi. Ndi ayunyubatiza la Nyuma kʼOlolo la dja. 12Ndi eko la ledi lu lunya landi. Ndi ayedia efufwelu kandi ololo: ayusanganya epunga andi lu dipenge, Keli ndi ayutshumba puhudi lu dja yahadimala.

Jesu Ambubatizamu

(Mak. 1:9-11; Luk. 3:21-22)

13Jesu akayi uma la Ngalili uya la Jorodana le loani, dia ndi ndijubatizama le ndi. 14Keli Joani kunanga; ndi akawutela ati Dimi kahumba mbatizama le ye, kayayaye le mi na? 15Keli Jesu akûkaluya diui ati: Utukutetawi ntsha okone, ne dia dio diambusungana dia shu nshidiya akambu wʼololo tshe. Ku ndi aketawo. 16Lamʼakabatizama Jesu, kemʼedja ndi akatumbi uma lʼashi. Nyulungi, ulungu akadihwama, ku ndi akenyi Nyuma ka Unyashungu ayahulo uku fudu kʼinga, akayuwahema. 17Ku diui diakayi uma lʼulungu ati: Onʼami la ngandji one, ndi atongenyangenyaka ololo.

MATEU 4

Jesu Ambuhimbama

(Mak. 1:12-13; Luk. 4:1-13)

1Nyuma kʼOlolo akalombola Jesu lʼusui dia ndi ntuhimbama le uhibanyi4:1 Heb. 2:18; 4:15. 2Lamʼakandiakili mbu ya nde tanyi akumi anei la etshu akumi anei, ndi ikuki ndjala. 3Uhimbanyi akayi le ndi, akawutela ati: Naka On a Unyashungu keye, uteli ave any wahilo kenga dia ma. 4Keli ndi akûkaluya diui ati: Akafundiama ati: Untu hayala la lumu ne dia ma tu, Keli ayuyala la lo ne dia aui tshe Watumba uma lʼunyo wa Unyashungu.4:4 Euh. 8:3.

5Ku uhimbanyi akatshu la ndi lu ngelu kʼekila, akûkitsha lʼote wʼetemwelo. 6Ndi kawutela ati: Naka Onʼa Unyashungu keye, ulimbo uya la kete, ne dia akafundiama ati: Ndi ayukosengwela andjelo andi,4:6 Esam. 91:11. Ku vo wayukemba lu anya awo, Ne dia we atukuhumanya dikaka lu dive4:6 Esam. 91:12.

7Jesu akawutela ati: Akafundiama ntu ati: Tuhimbaki Khumadiondjo, Unyashungu aye4:7 Euh. 6:16. 8Uhimbanyi akatshu la ndi ntu lʼote wʼukungu, akawenya waulelu tshe wa lʼandja ndu lutumbu lawo. 9Ndi akawutela ati: Dimi layukushawo, vo tshe, naka we ayunkhusamela dia ntemolami. 10Ku Jesu akawutela ati: Satana, mo! ne dia akafundiama ati: Kotemolaki Khumadiondjo, Unyashungu aye, Kûkambelaki ndiame ulimu.4:10 Euh. 6:13.

11Uhimbanyi akutshiki. Ku andjelo wakayi, wakukimanyia.

Jesu Ambutsho la Ngalili

(Mak. 1:14-15; Luk. 4:14-15)

12Lamʼakuki Jesu ati: Wambundia Joani4:12 Mat. 14:3; Mak. 6:17; Luk. 3:19-20. ndi akatshu la Ngalili. 13Ndi akamo uma la Nazareta akayudjase la Kaperenauma4:13 Joa. 2:12. ka lasuki lʼuduwa, lu leke la Zebuluna la Nafetali. 14Dikambu ne diakayala dia nshidiya diui diakati umvutshi Isaya ati: 15Kete ya Zebuluna la kete ya Nafetali, Lʼumamu wʼuduwa, la wedi wa Jorodana, Ngalili kʼasi wedja — 16Antu wakadjaseka lu udjima Wakenyi usasi a wuki. Usasi wakahetela antu wakadjaseka Lu dihuli dia didjidji dia nyoi.4:16 Is. 9:1-2.

17Uma lʼetena kako, kakatatela Jesu nsambisha, ata ati: Nyukadimuli etema, ne dia diulelu dia lʼulungu diaya suki.4:17 Mat. 3:2.

Jesu Ambeta Antu Anei lu Ambeki

(Mak. 1:16-20; Luk. 5:1-11)

18Lamʼakatakendiakendiaka Jesu lʼumamu wʼuduwa wa Ngalili, ndi akenyi untu la onangu, Simona letawo vati: Petero, la Andere, wakadjaka tei lʼuduwa, ne dia vo waki amundiji wa nsi. 19Ndi akawutela ati: Nyundijeli, layunyuhiluya amundiji wʼantu. 20Kemʼedja vo wakatshiki tei yawo, wakuyeli. 21Lamʼakandiamo uma leko, ndi akenyi untu ukina la onangu, Jakoba onʼa Zebede, la Joani, waki lu watu la shewo Zebede, walongosola tei yawo, ku ndi akawaeti. 22Kemʼedja vo wakatshiki watu la shewo, wakûyeli.

23Jesu akakindula la Ngalili tshe, aketshaka antu lu temwelo diawo, akasambishaka lukumu lʼololo la diulelu. Ndi akakonoyaka wehu tshe wʼelandu la wehu tshe wa hemo waki la antu.4:23 Mat. 9:35; Mak. 1:39. 24Lukumu landi lakadiangana la Sumya tshe. Vo wakawela antu tshe waki lʼelandu, ndu akanga a wehu efula wa hemo, akanga wʼasui, akanga wʼedienge, akanga a dikhunye, ndu akanga wa tshumbi, ku ndi akakonoya. 25Elui a waki wʼantu wakuyeli uma la Ngalili, uma la Dekapoli, uma la Jerusalema, uma la Judiya, ndu uma la wedi wa Jorodana.


MATEU 5

Daku dia Jesu lu Dikuna: Etshoko wʼAntu

1Lamʼakenyi Jesu elui wʼantu, ndi akam ela lʼukungu. Lamʼakandiadjase, ambeki andi wakayi le ndi. 2Ndi akafula unyo, akawaetsha ati:

3Wane weli la wula lʼetema, weko la otshoko, ne dia diulelu dia lʼulungu dieli diawo.

4Wane watulelaka,5:4 Is. 61:2. weko la otshoko, ne dia vo wayusambama.

5Wane weli la memakana,5:5 Esam. 37:11. weko la otshoko, ne dia vo wayukita kete.

6Wane weli la ndjala la pusa5:6 Is. 55:1-2. ka akambu wʼololo weli la otshoko, ne dia vo wayulutshama.

7Wane wukana ketshi, weko la otshoko, ne dia vo wayuwauka ketshi.

8Wane weli la etema wa pudipudi,5:8 Esam. 24:3-4. weko la otshoko, ne dia vo wayena Unyashungu.

9Waelundja antu weko la otshoko, ne dia vo wayuwaeta vati: Ana wa Unyashungu.

10Wane wambusuyama dia akambu wʼololo,5:10 1 Pet. 3:14. weko la otshoko, ne dia diulelu dia lʼulungu dieli diawo.

11Lamʼayuwunyotenga, lamʼayuwunyusuya, lamʼayuwunyumamanyia wehu tshe wʼakambu wa kolo dia dikambu diami, nyeko la otshoko.5:11 1 Pet. 4:14. 12Nyongenengene nyutamanya ngenangena, ne dia difutu dianyu dieko efula lʼulungu, ne dia wakasuya amvutshi5:12 2 Ek. 36:16; Etsh. 7:52. waki la ntundu kanyu wuhu ako.

Ambeki lʼAtei a Wa la Kete

(Mak. 9:50; Luk. 14:34-35)

13Leho la la kete mbenyu. Keli naka leho lambusuwo, ukundi ayuluyala mpe ntu? Lo lambuyala anyanya, wayulukadja, wayulukamela lʼekulu wʼantu.5:13 Mak. 9:50; Luk. 14:34-35.

14Yanyi ya wa la kete mbenyu.5:14 Joa. 8:12; 9:5. Haweyi mbishe usumba weli ladiku dia dikuna. 15Antu hawutohetshaka tala, ku dikitsha la tshina dia kidundia, keli watudikitshaka ladiku dia ekitshelu ka tala.5:15 Mak. 4:21; Luk. 8:16; 11:33. Usasi adio atohetelaka antu tshe weli lu luudu. 16Okone usasi anyu ahete la ntundu ka antu, dia vo kaweyi etsha anyu wʼololo, kawutumbuli Shenyu le lʼulungu.5:16 1 Pet. 2:12.

Jesu Akayi Dia Ndjushidiya Elembe la Aui wa Amvutshi

17Tanyukanaki nyati: Dimi lakayi dia ndijudiaka elembe la aui wa amvutshi. Dimi kundja dia ndjadiaka, keli lakayi dia ndiashidiya. 18Mete kanyutelami ndi: Edja ndu lamʼayushisho ulungu la kete, nduku djetaleta, nduku shikoshiko yayushisho uma lʼelembe, edja ndu lamʼuyutshama akambu ane tshe.5:18 Luk. 16:17. 19Untu tshe ladiaka olembe omotshi uma lʼelembe ene wuleki tshitshe, ndu letsha antu dia ntsha wuhu ako, wayuweta vati: Luleki tshitshe lu diulelu dia lʼulungu. Keli untu tshe layuwatshaka ndu layuwaetshaka, wayuweta vati: Untu a wuki lu diulelu dia lʼulungu. 20Dimi lambunyuteja ndi: Nyu hanyeyi mboto lu diulelu dia lʼulungu, tshikima akambu anyu wʼololo mbuleki wa afundji la Afarise.

Dikambu Dia Lutunu

(Luk. 12:57-59)

21Nyu nyakuki diui diakawatela antu wʼedjedja vati: Tudiakaki.5:21 Etum. 20:13; Euh. 5:17. Untu tshe ladiaka, ayuyala la dikambu dia ntsho lʼelumbwelu. 22Keli dimi lambunyutela ndi: Untu tshe luka unyandi kele, ayuyala la dikambu dia ntsho lʼelumbwelu. Untu tshe layutela unyandi ati: We djeli, ayuyala la dikambu dia ntsho lʼembadi. Untu tshe layuta ati: We epoka, ayuyala la dikambu dia ntsho lu luwinga la dja. 23Okone naka we eko lu nkimo ushasha aye lʼediakelu, ku we ambuho wati: Unyami eko la mi dikambu, 24kutshiki ushasha aye leko la ntundu kʼediakelu. Kutshu, kutashidisha dikambu diasaye la unyaye, kuyi, kupikimo ushasha aye. 25Ukitanyia la utunyi aye esadi lamʼekinyu lu mbuka. Ne dia utunyi aye atukutukukimo le umbadi, la umbadi ntukukimo le ulami, ku vo ntukudja lu lukanu. 26Mete kakutelami ndi: We hutumba uma leko, tshikima we ambufuta dikuta dia ndijihelu.

Dia Luseka

27Nyu nyakuki diui diakawati vati: Tunanaki luseka.5:27 Etum. 20:14; Euh. 5:18. 28Keli dimi lambunyutela ndi: Untu tshe lendia umuntu, ku ndi ambukumbula, ndi ambunana la ndilʼutema. 29Naka su diaye dia lupami diambukutakanya, udikhunduli, udikadja. Ne dia nshisha leke otoi lʼuma lu dimba ndeka mbikadjema lʼtundu aye tshe lu luwinga la dja ololo.5:29 Mat. 18:9; Mak. 9:47. 30Naka lunya laye la lupami lambukutakanya, uluhimbuli, ulukadja. Dia nshisha leke otoi lʼuma lu dimba ndeka mbikadjema lʼutundu aye tshe lu luwinga la dja ololo.5:30 Mat. 18:8; Mak. 9:43.

31Wakati ntu vati: Untu tshe lakimo wadendi, awusha mukandia wa ndjaka diwala.5:31 Euh. 24:1—4; Mat. 19:7; Mak. 10:4. 32Keli dimi lambunyutela ndi: Untu tshe lakimo wadendi naka aha lu dikambu dia luseka, ndi ambuwete umunanyi. Untu tshe latshuka umuntu losekiwo, ambunana.5:32 Mat. 19:9 Mak. 10:11-12; Luk. 16:18; 1 Kor. 7:10-11.

Dia Tshibelu

33Ntu, nyakuki diui diakawatela antu wʼediedia vati: Tutshibaki lu kashi,5:33 Lew 19:12. keli ushidiya kene lakayatshibe le Khumadiondjo.5:33 Wal. 30:2; Euh. 23:21. 34Keli dimi lambunyutela ndi: Tanyutshibaki nduku utshiba.5:34 Jak. 5:12. Tanyutshibaki ulungu, ne dia vo weli kati ka diulelu ka Unyashungu.5:34 Is. 6b l; Mat. 23:22. 35Tanyutshibaki kete, ne dia yo yeli kihuna kʼekulu andi.5:35 Is. 66:1. Tanyutshibaki Jerusalema, ne dia yo yeko usumba wa khumʼekanga ka wuki.5:35 Esam. 48:2. 36Tutshibaki ote aye, ndia we heyi mpiluya wondiji a divu otoi dia vo ndjala wema kana udima. 37Keli diui dianyu diayali: Elu; kana Kema. Diui tshe diahema ladiku dia aui aso dieli uma le kanga kolo.

Dia Nsomboya

 (Luk. 6:29-30)

38Nyu nyakuki diui diakawati vati: Su la su, nu la nu.5:38 Etum. 21:24; Lew. 24:20; Euh. 19:21. 39Keli dimi lambunyutela ndi: Tanyulemanyaki la untu a kolo. Keli naka untu ambukokomola lu tama dia lunya la pami, kuwingisweli ndu tama dikina. 40Naka untu omotshi nangaka dia ntukufundia, dia mtosa ukutu aye, kukimo, ndi kose ndu koti diaye. 41Naka untu ambukokendjakendja kilometere otoi la wulu, kutshu la ndi kilometere hyendi. 42Usha one lakolomba engo. Tutshindjaki okongo le one lalanga nsomba uma le ye.

Dia Nanga Atunyi

(Luk. 6:27-28, 32-36)

43Nyu nyakuki diui diakawati vati: Ulangi unyaye,5:43 Lew. 19:18. uhetsha utunyi aye. 44Keli dimi lambunyutela ndi: Nyulangi atunyi anyu, nyolombele wane watunyusuyaka. 45Okone nyu nyayuyala ana wa Shenyu le lʼulungu, ne dia ndi atuhutuyaka unya le antu wa kolo ndu le antu wʼololo, ndu atutumaka mvula le antu wʼololo ndu le antu wa kolo. 46Naka nyu nyatulangaka wane watunyulangaka, nyayuyala la difutu diakona? Ndu elungudi wʼelambu hawututshaka osoku uka? 47Naka nyu nyatemulaka anyanyu atu, dikambu diakona diatunyutshaka diulekinyu antu akina? Ndu asi wedja hawututshaka osoku uka? 48Okone nyuyali ololo tshe, uku weli Shenyu le lʼulungu ololo tshe.

MATEU 6

Dia Nkimo Diango la Ketshi

1Nyewo, tanyutshaki akambu anyu wʼololo la ntundu kʼantu dia menama le wo.6:1 Mat. 23:5. Ne dia naka nyu nyayutsha osoku, keti nyu hanyuyala la difutu le Shenyu leli lʼulungu.

2Okone lamʼashanyu antu diango la ketshi, tanyudaki pungi la ntundu kanyu, uku atutshaka akanga a lukesu lu temwelo la lu esese, wambulungulaka difutu diawo. 3Keli we, lamʼashaye antu diango la ketshi, lunya laye la lomoso taleyaki okone wutshi lunya laye la lupami. 4Okone ushaki antu diango la ketshi lu usheshe. Ku Sho latenaka lu usheshe, ayukufuta.

Dia Nomba; Nomba ka Khumadiondjo

5Lamʼayunyolomba, tanyuyalaki uku akanga a lukesu. Ne dia vo watulangaka nomba wemadi lu temwelo ndu lu asanga wʼesese, dia vo menama le antu.6:5 Luk. 18:10 14. Mete kanyutelami ndi: Vo wambulungulaka difutu diawo. 6Keli we, lamʼayuyolomba, oto lu luudu laye, udihi lukuki, olombe Sho leli lu usheshe. Ku Sho latenaka lu usheshe, ayukufuta.

7Lamʼayunyolomba tanyufudiaki aui wʼanyanya lu alombelo anyu, uku atutshaka asi wedja. Ne dia vo watukanaka vati: Wayuwaukela ne dia efula kʼaui awo. 8Tanyuyalaki uku vo, ne dia Shenyu mbeyaka diango diahumbanyu la ntundu nyatolombe.

        9Nyolombaki okone nyati: Shesu le lʼulungu, Lukumbu laye lalemiami. 10Diulelu diaye diayi. Lulangu laye latshami La kete uku atshamslo lʼulungu. 11Utusha mbu ya nde ya la lushi la lushi elo.

      12Utudimanyia kolo yasu, Uku adimanyiyasu wane watutshela kolo.

      13Tutukumiaki lu ehimba, Keli utushimbeli uma lu kolo,

     6:13 6:13b = “Ne dia we keli kanga diulelu, wulu la lutumbu pundju. Ayali osoku!” = nfundamaka paka la tshina dia page, aha lʼatei, hi abuku amotshi. 6:13b = “Ayali osoku!” = nfundamaka lu abuku akina “Amen”, diui dia lu heberu. Ne dia we keli kanga diulelu, Wulu la lutumbu pundju. Ayali osoku!

14Ne dia naka nyu nyambudimanyia antu kolo yawo, ndu Shenyu leli lʼulungu ayunyudimanyia. 15Keli naka nyu hanyudimanyia antu kolo yawo, keti nju Shenyu leli lʼulungu hunyudimanyia kolo yanyu.6:15 Mak. 11:25-26.

Dia Nkila Mbu ya Nde

16Lamʼayunyukila mbu ya nde, tanyulingalingaki uku akanga a lukesu. Ne dia vo watulanyaka dundiji diawo dia menama le antu, ati: Mbu ya nde mbukatiwo. Mete kanyutelami ndi: Vo wambulungulaka difutu diawo. 17Keli we lamʼayuyukila mbu ya nde, ukati iso lʼote, otsha elundiji; 18dia antu tawukenaki gati: Mbu ya nde mbukidiye, keli Sho leli lu u sheshe, ayukena. Ku Sho latenaka lu usheshe ayukufuta.

Dia Eumbelu ka Mete; la Dia Usasi wʼUtema

(Luk. 12:33-34)

19Tanyuyaunibelaki dianga la kete, lene ukuki tumumbu la matadi dilanya,6:19 Jak. 5:2-3. lene ukuki evi mbula mvudu la diva. 20Keli nyuyaumbeli diango lʼulungu, lene aheyi tumumbu kana matadi dilanya, lene aheyi evi mbula mvudu la diva. 21Ne dia lenʼeli diango diaye, kayuyala ndu utema aye.

22Su dieli tala dia dimba. Okone naka su diaye dieko ololo, dimba diaye tshe diayulula too la usasi. 23Keli naka su diaye dieko kolo, dimba diaye tshe diayulula too la udjima. Okone naka usasi weli lʼutema aye weko udjima, ndi efula kayuyala udjima li!

Dia Ndjakananya

(Luk. 16:13)

24Nduku undi leya nkamuela ewandiji ehendi ulimu. Ne dia ndi ayuhetsha omotshi, avulanga ukina, kana ayekela omotshi, ayonyola ukina. Nyu hanyeyi nkambela Unyashungu la ukundiji ulimu.

25Diako mbanyutelami ndi: Tanyuyakananyaki dia nyumu nyati: Ayutole na? kana, ayutono na? kana dia alimba anyu nyati: Ayutolota na: Lumu haluleki mbu ya nde? dimba hadiuleki ahondo? 26Nyendi okone weli fudu ya lʼulungu, yo hayutuneka, hayutunaka, hayutumbaka diango lu apenge, keli Shenyu leli lʼulungu atuyileshaka. Nyu hanyuyilek ushinga a wilu uka? 27Untu akona lʼatei anyu, lamʼayunduyakananya, ku ndi ayeya mbudia utali andi kubita otoi? 28Ya ukundi ayakananyanyu dia ahondo? Nyendi alembo wa lʼusui uku ulawo. Vo hawutukambaku ulimu kuyanga mtitsha ahondo. 29Keli dimi lambunyutela ndi: Kuyanga Solomona lu lutumbu landi tshe6:29 1 Khum. 10:4-7; 2 Ek. 9:3-6. kondiota uku dembo dimotshi dia lʼatei awo. 30Keli naka Unyashungu atolotshaka adiyu wa lʼusui, weli la lumu elo, ku lui wayukadjema lu atshuka wa dja, undi, ndi huleka nyolotsha nyu akanga a mbetawo ka tshitshe? 31Okone tanyuyakananyaki nyati: Ayutole na? kana, avutono na? kana, ayutolota na? 32Ne dia asi wedja watuyangaka diango so tshe. Shenyu leli lʼulungu mbeyaka ati: Nyu dihumbaka dio tshe. 33Keli ntundu nyutayangi diulelu la ololo wa Unyashungu, ku diango so tshe diayuyala dianyu. 34Okone tanyuyakananyaki dia lui, ne dia lui ayuyakananya. Lushi la lushi leko la akambu alo.

MATEU 7

Dia Dialelu Dia Akambu wa Antu

 (Luk. 6:37-38, 41-42)

1Tanyalaki akambu wʼantu, vo watukala akambu anyu. 2Ne dia wayala akambu anyu uku walanyu akambu awo. Wayunyedikela diango uku awaedikelanyu.7:2 Mak. 4:24. 3Ukundi enaye fumvufumvu lu su dia unyaye, keli we hakani dia wima utamba weli lu su diaye? 4Ukundi eyaye mvutela unyaye wati: Ela nkutundja fumvufumvu lu su diaye, lamʼeli wima utamba lu su diaye weme? 5We kanga lukesu, ntundu utayatundijisha wima utamba uma lu su diaye. Ku kuyenyi ololo dia ntundja fumvufumvu yeli lu su dia unyaye.

6Tanyushaki fo engo kʼekila. Tanyukaki mboko yanyu yʼakeso la ntundu ka sumbu, ne dia yo yatukuyikamela la tshina dia sanga yayo, ndu yatukuyukadimo ku yo ndijunyatshatsha.

Dia Nomba

(Luk. 11:9-13)

Yediko ya Ntshanela

(Luk. 6:31)

7Nyolombe ku wayunyusha. Nyuyangi ku nyayena. Nyokokole, ku wayunyudihula. 8Untu tshe latolombaka, atulungulaka. Untu latuyangaka, atenaka. Untu latokokolaka, wayudihula. 9Untu akona lʼatei anyu, ukuki onʼandi olomba ukama wa ma, ku ndi mbusha dive? 10Kana ndi mbolomba lusi, ku ndi mbusha ului? 11Okone, naka nyu antu wa kolo, mbeyaka mbisha anʼanyu eshasha wʼololo, Shenyu leli lʼulungu haleki mbisha antu wolomba diango diʼololo uka? 12Okone nyutsheli antu akambu tshe uku alanganyu vo nyutshela.7:12 Luk. 6:31. Diui so dieko utundu wʼelembe la aui wa amvutshi.

Mbuka Hyendi

(Luk. 13:24)

13Nyoto lu suku dia tshitshe, ne dia suku dieli wuki, la mbuka keli wuki utsha lʼelanyelu, antu efula watotoka loko. 14Ne dia suku dieli tshitshe, la mbuka keli tshitshe utsha lu lumu, antu atoi mbatukienaka.

15Nyewo amvutshi wa kashi watuyakaka le nyu, wolotshi dikuhu dia ekoko, keli lʼetema awo weli ndjaundu ya ngala. 16Nyayalimbitela uma lu elua awo. Undi antu watumbaka elua wa tomwemwe uma lu ekodi wʼatende, kana elua wa fingu uma lu ahangula koi? 17Okone utamba tshe wʼololo atotokaka elua wʼololo. Keli utamba wa kolo atotokaka elua wa kolo. 18Utamba wʼololo heyi nto elua wa kolo, kana utamba wa kolo nto elua wʼololo. 19Utamba tshe wahato elua wʼololo, ayokotama, ayukandjema lu dja.7:19 Mat. 3:10; Luk. 3:9. 20Okone nyu nyayalimbitela uma lʼelua awo.7:20 Mat. 12:33.

21Aha untu tshe latumbetaka ati: Khumadiondjo, Khumadiondjo, kayoto lu diulelu dia lʼulungu. Keli paka one latutshaka lulangu la Papa leli lʼulungu. 22Lushi loso, antu efula wayumvutela vati: Khumadiondjo, Khumadiondjo, shu kumvutaka akambu wahatayi lu lukumbu laye, shu kuntundjaka edienge lu lukumbu laye, shu kuntshaka akambu wa mamba efula lu lukumbu laye? 23Ku dimi layahunwela ndi: Dimi halanyeyi nduku yema. Nyumanganeli, nyu atshi wa kolo.7:23 Esam. 6:8.

Atshina Ahendi

(Luk. 6:47-49)

24Okone untu tshe latukaka aui ami ane, ndu latatshaka, ayufana la kanga yimba, lakahiki luudu landi ladiku dia dive.

25Mvula yakalo, dula diakayi, pepe yakapepe, yakakomama lu luudu lako. Keli lo kunyuko, ne dia lo lakahikama ladiku dia dive. 26Ku untu tshe latukaka aui ami ane, lahatatshaka, ayufana la kanga enginya, lakahiki luudu landi ladiku dia lokongo. 27Mvula yakalo, dula diakayi, pepe yakapepe, yakakomama lu luudu lako, ku lo lakanyuko. Enyukwelu kalo kaki wuki. 28Lamʼakashili Jesu mvuta aui aso, elui a waki wʼantu wakambi dia wetshelu andi, 29ne dia ndi akawaetsha uku kanga aui, aha uku afundji awo.

MATEU 8

Jesu Ambokonoya Kanga Sudi

(Mak. 1:40-45; Luk. 5:12-16)

1Lamʼakahulo Jesu uma lʼukungu, elui a waki wʼantu wakûyeli. 2Nyulungi, kanga sudi akayi le ndi, akakhusama la ntundu kandi; akati ati: Khumadiondjo, naka we alanga, we mbeyaka nkonoyami. 3Ndi akasimbula lunya, akawunandia, akati ati: Dimi nangaka, okono. Kemʼedja, sudi kandi kakakono, 4Jesu akawutela ati: Tutelaki untu. Keli utshu, utuyaenya le elombedi, ndu utulambuli ulambu wakati Mose8:4 Lew. 14:1-32. uku djimbitelu le wo.

Jesu Ambandula Olombodi wʼAlimbi

 (Luk. 7:1-10)

5Lamʼakakumi Jesu la Kaperenauma, olombodi wʼalimbi akayi le ndi. Ndi akosengasenga ati: 6Khumadiondjo, ukambi ami ambetama lu luudu la hemo kʼekusi. Ndi ambusuwa efula. 7Jesu akawutela ati: Dimi layuya, layuyokonoya. 8Keli olombodi wʼalimbi akûkaluya diui ati: Khumadiondjo, dimi kema ololo wukukiye mboto lu luudu lami, keli uti diui tu, ku ukambi ami ayokono. 9Dimi leko lʼokongo wa akina, ndu dimi leko la alimbi lʼokongo ami. Naka layutela one ndi: Utshu, ku ndi ntsho; la ukina ndi: Uyi, ku ndi ndja; ndu le ukambi ami ndi: Utshi dikambu ne, ku ndi ntsha. 10Lamʼakuki Jesu aui aso, ndi akambi. Ndi akatela wane wakayuyelaka ati: Mete kanyutelami ndi: Dimi latenyi mbetawo ka wuki okone, kuyanga lu Isamyele. 11Dimi lambunyutela ndi: Antu efula wayuya uma lʼehutwelu ndu uma lʼedjelu ka unya, wayudjase la Abarahama, la Isaka, la Jakoba lu diulelu dia lʼulungu.8:11 Luk. 13:29. 12Keli ana wa diulelu wayukadjema lʼandja lu udjima. Delu diayuyala leko ndu nkeketanya ka wanyu.8:12 Mat. 22:13; 25:30; Luk. 13:28. 13Jesu akatela olombodi wʼalimbi ati: Utshu, diatshami uku mbetawo kaye. Ukambi andi akakono lu unya ako.

Jesu Ambokonoya Ukilu a Petero a Umuntu

(Mak. 1:29-31; Luk. 4:38-39)

14Lamʼakoto Jesu lu luudu la Petero, ndi akenyi ukilu a Petero a umuntu etami baka la diungi. 15Ndi akawunandia la lunya landi, ku diungi diakashili. Umuntu ako akunela, akukambela ulimu. 16La dikolo, vo wakawela antu efula waki la edienge. Ku ndi akatundja edienge la diui tu. Ndi akakonoya tshe waki la hemo. 17Dikambu so diakayala, dia nshidiya diui diakati Isaya ati: Ndame kakose weodu asu, kakembe hemo yasu.8:17 Is. 53:4.

Dia Ndjala Umbeki wa Jesu Aha Dikambu Dia Tshitshe

18Lamʼakenyi Jesu elui a waki wʼantu wudingi, ndi akati ati: Tuteho la wedi. 19Ufundiji omotshi akayi le ndi, akawutela ati: Umbetsha, dimi layukuyela lu ahuli tshe wayuyutsho. 20Jesu akawutela ati: Mbulu yeko la afuku, fudu ya lʼulungu yeko la kefu, keli Onʼa untu kema la lama mbetamia ote andi. 21Umbeki ukina akawutela ati: Khumadiondjo, etawo dimi tatshwi la ntukhunde papa. 22Keli Jesu akawutela ati: Undijeli, utshiki edu wakhundeki asikawo edu.

Jesu Ambolembohaya Loheledi

(Mak. 4:35-41; Luk. 8:22-25)

23Lamʼakoto Jesu lu watu, ambeki andi wakuyeli. 24Nyulungi, lopepe la wulu lakayi lʼuduwa, ku watu akakumbama la asukhu. Keli ndi aki lu djo. 25Vo wakatshu le ndi, wakawemula, wakati vati: Khumadiondjo, utushimbeli, tambuvo. 26Ndi akawatela ati: Okoko wana wukanyu woma, nyu akanga wa mbetawo ka tshitshe? Ku ndi akunela, akahangwela lopepe la ashi wʼuduwa, ku wakalembohala yoo. 27Antu wakambi, wakati vati: Na wuhu wʼuntu one lakitanyia ndu lopepe ndu ashi wʼuduwa diui diandi?

Akanga wʼEdienge la Ngadara

(Mak. 5:1-20; Luk. 8:26-39)

28Lamʼakateho Jesu la wedi ukina lu kete yʼasi Ngadara, antu ahendi waki la edienge wakahumana la ndi. Vo wakayatumbaka uma la waumbu la ngala ka wulu wuhu waki nkukuka untu mbeta lu mbuka keso. 29Nyulungi, vo wakahangohango vati: Dikambu diakona dia-sasu la ye, we Onʼa Unyashungu? We ambuya lindu dia ndijutusuya la ntundu ka etena kasu? 30Limba la wuki la sumbu laki tshalula uma le wo laki lu nde. 31Edienge wakosengasenga vati: Naka we ambutundja, kututumi lu limba la sumbu. 32Ndi akawatela ati: Nyutshu. Ku vo wakatshu, wakatoto sumbu. Nyulungi, limba tshe lakakunguso lʼuhulula utsha lʼuduwa, lakavu tshe lu ashi. 33Wane wakayileshaka wakalawo, wakatshu lʼusumba, wakatusanya akambu tshe, ndu akambu wakayala le antu waki la edienge. 34Ku asi usumba tshe wakayi dia ndijuhumana la Jesu. Lamʼakawawenyi, vo wakosengasenga dia ndi mumo uma lu beke diawo.

MATEU 9

Jesu Ambokonoya Kanga Ekusi

(Mak. 2:1-12; Luk. 5:17-26)

1Jesu akoto lu watu, akateho, akayi lʼusumba awo. 2Nyulungi, vo wakawela kanga ekusi etami lu tangi. Lamʼakenyi Jesu mbetawo kawo, ndi akatela kanga ekusi ati: Onʼami, ongenengene, kolo yaye yambudimanyema. 3Ku afundji amotshi wakati lʼetema awo vati: Untu one ambotenga Unyashungu. 4Jesu akeyi tukanyi tawo, akawambula ati: Okoko wana wakananyu tukanyi ta kolo lʼetema anyu? 5Uleki dikambu dia tshitshe, mvuta ati: Kolo yaye yambudimanyema; kana mvuta ati: Eto, okendekende? 6Keli dia nyu mbeya nyati: Onʼa untu eko la wulu la kete wa nyimanya kolo — ku ndi akatela kanga ekusi ati: — Eto, osa tangi kaye, utshu lakaye. 7Ndi aketo, akatshu lakandi. 8Keli lamʼakenyi elui wʼantu dikambu so, vo wakuki woma, wakatemola Unyashungu lakasha antu wulu wa wuhu oso.

Jesu Ambeta Mateu

(Mak. 2:13-17; Luk. 5:27-32)

9Lamʼaketi Jesu uma leko, ndi akenyi untu omotshi lakawetaka vati: Mateu, udjashi lu dihuli diʼelambwelu. Ndi akawutela ati: Undijeli. Ku ndi akunela, akuyeli.

Jesu Ambole Ma Laka Mateu

10Lamʼakadjashi Jesu lu mesa lu luudu, elungudi wʼelambu efula la antu wa kolo wakayi, wakayudjase la ndi kame la ambeki andi. 11Lamʼakenyi Afarise dikambu so, vo wakambula ambeki andi vati: Dikambu kuna diale Umbetsha anyu la elungudi wʼelambu la antu wa kolo?9:11 Luk. 15:1-2. 12Keli lamʼakuki Jesu diui so, ndi akati ati: Wane weli la wulu hawuhumbi wetshi, paka wane weli la kandiji. 13Keli nyutshu, nyuteki kitshimudi ya diui ne,9:13 Mat. 12:7. ati: Ketshi kalangami aha ulambu.9:13 Hos. 6:6. Ne dia dimi kundja dia ndijeta antu wʼololo, keli lakayi dia ndijeta antu wa kolo.

Dia Ekilelu ka Mbu ya Nde

(Mak. 2:18-22; Luk. 5:33-39)

14Lʼokongo diku, ambeki wa Joani wakayi le Jesu, wakawumbula vati: Okoko wana shu la Afarise nkilaka mbu ya nde, keli ambeki aye hawukili? 15Jesu akawatela ati: Engenyi wʼutshuki a wadi mbeyaka ndela lamʼeki utshuki a wadi la wo uka? Keli nshi yayuyala, lamʼayuwakosola utshuki a wadi, ku vo wayukila mbu ya nde. 16Nduku untu atotelaka etshi ka dihondio diʼuyuyu lu dihondio diʼumusu. Ne dia etshi ka dihondio diʼuyuyu atukata etshi uma lu dihondio diʼumusu, ku ushu ndjala wuki. 17Ntu, antu hawutudjaka wanu wʼuyuyu lu atapa wa dikuhu diʼedjedja. Naka wayutsha osoku, wanu wayata dikuhu, wayutshulo, ku dikuhu diayulana. Keli watudjaka wanu wʼuyuyu lu dikuhu diʼeyuyu. Ku diango diako pendi diayulamema ololo.

Jesu Ambokonoya Ona Umuntu a Umbuledi

(Mak. 5:21-43; Luk. 8:40-56)

18Lamʼakatelaka Jesu antu aui aso, umbuledi omotshi akayi le ndi, akakhusama la ntundu kandi; akati ati: Onʼami a umuntu ambuvo kakiane. Uyeti, tutshu, utuwahe lunya. Ku ndi ayuyala la lumu. 19Jesu akunela, akuyeli ndi la ambeki andi. 20Umuntu laki la ekelelo ka dikila deku dikumi la pendi akayi lʼokongo andi, akanandia uhimbu wa dihondio diandi. 21Ne dia ndi akati lʼutema andi ati: Naka dimi layunandia kuyanga dihondio diandi tu, layokono. 22Keli Jesu akasikiso, akawenyi. Ndi akawutela ati: Onʼami a umuntu, ongenengene; mbetawo kaye kambukokonoya. Lu unya ako, umuntu oso akakono. 23Lamʼakakumi Jesu lu luudu lʼumbuledi, ndi akenyi amvudi wa pungi, la ului wʼantu wadja lufungusu. 24Ndi akawatela ati: Nyumo; ne dia ona umuntu havwi, lu djo kendi. Vo wakawole sali. 25Keli lamʼakawatundja ului wʼantu, Jesu akoto. Ndi akakimela ona umuntu lu lunya, ku ona umuntu aketo. 26Lukumu la dikambu so lakadiangana lu leke lako tshe.

Jesu Ambokonoya Akanga a Tutshungu Ahendi

27Lamʼaketi Jesu uma leko, akanga a tutshungu ahendi wakuyeli, wayahangohango vati: We kanula ya Davidi, utuki ketshi! 28Lamʼakandioto lu luudu, akanga a tutshungu wakayi le ndi. Ku Jesu akawambula ati: Nyu mbetawoka nyati: Dimi mbeyaka ntsha dikambu ne? Vo waketawo vati: Elu, Khumadiondjo. 29Ku ndi akawanandia lu ashu; akati ati: Diatshami le nyu uku mbetawo kanyu. 30Ku ashu awo wakasene. Jesu akakokomiya ati: Untu teyaki dikambu ne. 31Keli vo wakatumbi, wakadianganya lukumu landi lu leke loso tshe.

Jesu Ambokonoya Kanga Lumi

32Lamʼakawayatumbaka, nyulungi, wakela kanga lumi laki la odienge le Jesu. 33Lamʼakandiatundja odienge, kanga lumi akateketa. Ku elui wʼantu wakambi, wakati vati: Dikambu dia wuhu one diatenama nduku lushi lu Isamyele. 34Keli Afarise wakati vati: Ndi atutundjaka edienge uma lu wulu wʼuwandji wʼedienge.9:34 Mat. 10:25; 12:24; Mak. 3:22; Luk. 11:15.

Jesu Ambukindula lu Wedja

35Jesu akakindula lu esumba tshe ndu lu ngelu. Ndi aketsha antu lu temwelo diawo, akasambisha lukumu lʼololo la diulelu. Ndi akatakonoyaka wehu tshe wʼelandu la wehu tshe wa hemo.9:35 Mat. 4:23; Mak. 1:39; Luk. 4:44. 36Lamʼakandenyi elui wʼantu, ndi akawauki ketshi, ne dia vo wakahenyahenyama, ndu kundjala la ekimanyelu, uku ekoko waha la ulami.9:36 Wal. 27:17; 1 Khum. 22:17; 2 Ek. 18:16; Ezek. 34:5; Zek. 10:2; Mak. 6:34. 37Ku ndi akatela ambeki andi ati: Diango dia dinela dieko efula, keli ekambi mbeli tshitshe. 38Okone nyolombe Khumadiondjo, kanga dinela, keli ndi atumi ekambi lu dinela diandi.

MATEU 10

Jesu Ambeta Ambeki Andi; Ambaewula, Ambakikitsha

(Mak. 3:13-19; Luk. 6:12-16)

1Jesu aketi ambeki andi dikumi la ahendi, akawasha wulu wa vo mbahamela edienge, la wa mbatundja, la wa nkonoya wehu tshe wʼelandu la wehu tshe wa hemo. 2Kumbu ya atumami dikumi la ahendi nye. Ntundu ku Simona letawo vati: Petero, la Andere onangu; Jakoba onʼa Zebede, la Joani onangu; 3Filipo, la Baratolomayo, Tomasi, la Mateu, ulungudi wʼelambu, Jakoba onʼa Alafayo, Tadayo; 4Simona, usi Kanana, la Judasi Isakariyote, lakufungi. 5Jesu akatumi ambeki dikumi la ahendi ako, akawasha okende ati: Tanyutshokaki lʼatei wʼasi wedja, tanyotoki lʼusumba tshe wʼasi Samamya. 6Keli nyutshu le ekoko wakashisho lu khumbu ka Isariyele. 7Lamʼayunyutatshokaka, kanyutasambishaka nyati: Diulelu dia lʼulungu diaya suki. 8Nyokonoya akanga a hemo, nyululi edu, nyokonoya akanga a sudi, nyutundja edienge. Nyu nyakalungula ulungulalungula, nyukimo ukimokimo. 9Tanyudjaki paunyi, fesa, kuyanga ohotela lu atapa wa lu eya anyu. 10Tanyukimelaki tapa lu lokendo lanyu, kuyanga ekutu ehendi, kuyanga sabata, kuyanga danga, ne dia ukambi kukuki dia nkundja mbu yandi ya nde.10:10 1 Kor. 9:14; 1 Tim. 5:18. 11Lamʼayunyukuma lʼusumba kana lu ngelu tshe, kanyuyangi untu lukuki nyulungula. Kanyudjase la ndi, edja ndu lamʼayunyunela. 12Lamʼayunyoto lu luudu, kanyusha wane weli loko moyo. 13Naka wane weli lu luudu lako weko ololo, ki kanyu kayali loko. Keli naka vo kema ololo, ki kanyu kakaluli le nyu. 14Untu lahunyulungula, kuyanga mbuka aui anyu, lamʼayunyutumba lu luudu lako kana lʼusumba ako, kanyuhumeli ditshu diʼuma lu akaka anyu.10:14 Etsh. 13:51. 15Mete kanyutelami ndi: Lu lushi lʼelumbwelu, fono ka usumba ako kayuleka ka kete ya Sodoma10:15 Mat. 11:24. la Ngomora.10:15 Etat. 19:24-28. 10:15 Luk. 10:4-12. 16Nyulungi, dimi lambunyutuma uku ekoko lʼatei wa ndjaundu.10:16 Luk. 10:3. Okone nyuyali la yewu uku elui, ndu memakana uku fudu ya binga. 17Keli nyewo antu ne dia o wayunyukimo lu dumbwelu, wayunyokomola lu temwelo diawo. 18Vo wayunyotola la ntundu ka embuledi la ka khumi ya dikanga dia dikambu diami, dia nyu ndjala emenyi la ntundu kawo ndu kʼasi wedja. 19Lamʼayuwunyukimo osoku, tanyuyakananyaki dia wuhu akona wayunyoteketa kana dia aui akona wayunyuta. Ne dia lu unya uku, wayunyusha aui wa nyu mvuta. 20Ne dia aha nyu mbayoteketa, keli Nyuma ka Shenyu kayunyoteketsha.10:20 Mak. 13:9-11; Luk. 12:11-12; 21:12-15. 21Onangu ayukimo onangu dia ndi mvo, shi ayukimo onʼandi. Ana wayotombokwela ambutshi awo, wayatungela nyoi.10:21 Mak. 13:12; Luk. 21:16. 22Nyu nyayuhetshama le antu ne dia lukumbu lami.10:22 Mat. 24:9; Mak. 13:13; Luk. 21:17. Keli one latetemala edja ndu lʼekumelu, ayushimbamela.10:22 Mat. 24:13; Mak. 13:13. 23Lamʼayuwunyusuya lʼusumba omotshi, kanyulawo lʼusumba nkina. Mete kanyutelami ndi: La ntundu nyatashidiya nkindula lu esumba tshe wa lu Isamyele, Onʼa untu ayuya.

24Umbeki haleki umbetsha andi,10:24 Luk. 6:40. ukambi haleki khumendi.10:24 Joa. 13:16; 15:20. 25Ambukuka dia umbeki ndjala uku umbetsha andi, la ukambi uku khumendi. Naka vo waketi kanga luudu vati: Belezebulu,10:25 Mat. 9:34; 12:24; Mak. 3:22; Luk. 11:15. hawuleki mbeta antu andi osoku uka? 26Okone tanyuwaukaki woma, ne dia nduku engo kambufwelamu, kahufuloma; nduku engo kambushama, kaheyama.10:26 Mak. 4:22; Luk. 8:17. 27Akambu wanyutelami lu udjima, kanyuwati lu yanyi. Akambu wukanyu lu hyotehote, kanyuwati lʼete a mvudu. 28Tanyukaki wane wadiaka alimba woma, keli haweyi ndjaka lumu. Keli nyuleki mbuka one lukuki ndiaka ndu lumu ndu dimba lu luwinga la dja woma. 29Hawutusundjaka tufudu tuhendi dikuta diame? Keli nduku otoi ayoko lu kete ku Shenyu heyi. 30Ndu divu dia lʼete anyu diambalema tshe. 31Okone tanyukaki woma. Nyu nyambuleka tufudu efula limbu la wuki. 32Okone untu tshe layumbetawo la ntundu kʼantu, ndu dimi layuwetawo la ntundu ka Papa leli lʼulungu. 33Keli untu tshe layumanguna la ntundu kʼantu, ndu dimi layuwanguna la ntundu ka Papa leli lʼulungu.10:33 2 Tim. 2:12.

Akambu a Wulu wa Ulimu a Jesu la Difutu Diawo

(Luk. 12:51-53; 14:26-27)

34Tanyukanaki nyati: Dimi lakayi dia nyela ki la kete. Dimi kundja dia nyela ki, keli lakayi dia nyela yombo. 35Dimi lakayi dia ndjatanya untu la shi, ona umuntu la nyangu, ndu olokayi la nyangu umendi. 36Wane weli lu luudu wayuyala atunyi wa kanga luudu.10:36 Mik. 7:6. 37Untu luka shi la nyangu ngandji kuleki kene kambukandi, ololo andi hakuki le mi; untu luka onʼandi la pami kana la umuntu ngandji kuleki kene kambukandi, ololo andi hakuki le mi. 38Untu lahembe utamba andi wa mpeketanya, la handijeli, ololo andi hakuki le mi.10:38 Mat. 16:24; Mak. 8:34; Luk. 9:23. 39Untu lalama lumu landi, ayulushisha; ku one lashisha lumu landi dikambu diami, ayulutana.10:39 Mat. 16:25; Mak. 8:35; Luk. 9:24; 17:33; Joa. 12:25.

(Mak. 9:41)

40One lanyulungula, ambunungula;10:40 Luk. 10:16; Joa. 13:20. ku lanungula ambulungula one lakantumi.10:40 Mak. 9:37; Luk. 9:48. 41One lalungula umvutshi lu lukumbu la umvutshi, ayulungula difutu dia umvutshi. One lalungula untu ololo lu lukumbu la untu ololo, ayulungula difutu dia untu ololo. 42Untu tshe lasha otoi omotshi a wane wuleki tshitshe dikoho diʼashi a tshitshi tu lu lukumbu lʼumbeki, mete kanyutelami ndi: Ndi hushisha difutu diandi.

MATEU 11

1Lamʼakashili Jesu mbetsha ambeki andi dikumi la ahendi, ndi akamo uma leko dia ntetsha ndu dia ntusambisha lu esumba awo.

Akendiji Uma le Joani Ubatizanyi

2Lamʼaki Joani lu lukanu, ndi akuki akambu wakatshi Kristu. Ku ndi akatumi ambeki andi, 3dia vo ntuwumbula vati: We keli ndiʼako layayi, kana ntulungameli ukina? 4Ku Jesu akâkaluya diui ati: Nyutshu, nyututeli Joani akambu wukanyu ndu wenanyu: 5akanga a tutshungu wambena, akanga a tshumbi wambokendiakendia, akanga a sudi wambokono, akanga a puki wambuka,11:5 Is. 35:5-6. edu wambulo, akanga a wula wambusambishama lukumu lʼololo.11:5 Is. 61:1. 6Untu tshe lahatani dikambu dia mbutakanya le mi, eko la otshoko.

Jesu Ambandula Joani

7Lamʼakawatshu, Jesu akatatela mvutela elui wʼantu dikambu dia Joani ati: Kakona kakanyatshu dia ntendia lʼusui wa shenga? Sopo diasutshasutshama la loheledi uka? 8Keli kakanyatshu dia ntendia na? Untu lolotshi ahondo wa yovuyovu? Nyulungi, wane watolotaka ahondo wa yovuyovu, weko lu mvudu ya khumi ya dikanga. 9Keli kakanyatshu na? Dia ntendia umvutshi? Elu; dimi lambunyuteia ndi: One luleki umvutshi. 10Ndʼako kakawafundi vati:

Endia, lambutuma dikendiji diami la ntundu ka elundiji kaye.

Ndi ayukolongoswela mbuka kaye la ntundu kaye.11:10 Mal. 3:1

11Mete kanyutelami ndi: Lʼatei a wane wakutama uma le amantu, nduku untu luleki Joani Ubatizanyi wuki. Keli paka ote luleki tshitshe lu diulelu dia lʼulungu, kuʼeki wuki. 12Uma lu nshi ya Joani Ubatizanyi edja ndu kakiane, diulelu dia lʼulungu diatusuyamaka wulu. Akanga a wulu mbatudihotolaka la khudu. 13Ne dia aui tshe wʼamvutshi la elembe wakatelaka antu akambu wahatayi edja ndu lu nshi ya Joani,11:13 Luk. 16:16. 14naka nyu nangaka mbetawo diui ne: Elidja oso, ndi kayayi.11:14 Mai. 4:5; Mat. 17:10-13; Mak. 9:11-13. 15One leli la atui wa mbuka, uki.

16Keli, la na ayumufanya wa lu lolonga lone? Vo weko uku akendia wudjashi lu tuka, weta anyawo lu tokenyo 17vati: Shu takanyudedi pungi, ku nyu hanyonwe wenye.

Shu takaledi, ku nyu hanyutshi utandia.

18Ne dia Joani akayi, ndi kondekaka, konokaka, ku antu wakaweti vati: Kanga edienge kendi. 19Onʼa untu akayi, ndi ndekaka, nokaka, ku vo mvutaka vati: Nyendi kanga dishi la onoshi a wanu! ongenyi wa elungudi wʼelambu la antu wa kolo! Yimba yambuyindjama lʼelimu ayo.

Jesu Ambuhangwela Esumba Emotshi

(Luk. 10:13-15)

20Jesu akatatela mpangwela esumba wakandiatatshaka akambu wa mamba kambi, ne dia vo kunkadimula etema. 21Fono kayayi le ye, we Korazina! Fono kayayi le ye, we Betesayida! Ne dia utunduyala akambu wa mamba wakatshama lʼatei anyu, mbakatshama lu Tura la Sidona,11:21 Is. 23:1-18; Ezek. 26:1—28:26; Joe. 3:4-8; Am. 1:9-10; Zek. 9:2-A. tshiki vo wambukadimulaka etema, wolotshi akunyia ndu wudjashi lʼetuku. 22Keli dimi lambunyutela ndi: Lu lushi lʼelumbwelu, fono kanyu kayuleka ka Tura la Sidona. 23Ndu we Kaperenauma, wayukumbiya pulu ndu lʼulungu uka? Wayukuhuluya lʼUdimu a Pengandu.11:23 Is. 14:13-15. Utunduyala akambu wa mamba wakatshama lʼatei aye, mbakatshama la Sodoma,11:23 Etat. 19:24-28. tshiki to keko edja ndu elo. 24Keli dimi lambunyutela ndi: Lu lushi lʼelumbwelu, fono kaye kayuleka ka kete ya Sodoma.11:24 Mat. 10:15; Luk. 10:12.

Jesu Ambuka Unyashungu Lusaka; “Nyuyi le Mi”

(Luk. 10:21-22)

25Lʼetena kako, Jesu akati ati: Dimi lambukuka lusaka, we Papa, Uwandiji wʼulungu la kete, ne dia we akashe akambu ane le akanga a yimba la ewu, ku we ambuwashula le ana wʼashashi. 26Elu, Papa, ne dia wuhu uku mbaki lulangu laye la ngandji ka mamba. 27Papa ambunkimwela diango tshe.11:27 Joa. 3:35. Nduku untu leya Ona, tshikima Shi; ndu nduku untu leya Shi, tshikima Ona.11:27 Joa. 1:18; 10:15. Ku Ona ayuwenya untu tshe lalangandi. 28Nyuyi le mi, nyu tshe watukambaka ndu weli la wetshu wa wulu, ku dimi layunyusha mumuya. 29Nyembe lokoho lami, nyeki akambu uma le mi. Ne dia dimi la memakana la ndjakitshakitsha lʼutema, ku nyu nyayutana mumuya lʼetema anyu,11:29 Jer. 6:16. 30ne dia lokoho lami leko ololo, la ushiko ami weko usadi.

MATEU 12

Uwandiji a Lushi lʼEkila

(Mak. 2:23-28; Luk. 6:1-5)

1Lʼetena keso, Jesu akatatenyanyaka lu dikambo diʼasami lushi lʼekila. Ambeki andi waki la ndjala, ku vo wakatatela muna nanula,12:1 Euh. 23:25. dia ndijile. 2Keli lamʼakenyi Afarise dikambu so, vo wakawutela vati: Endia, ambeki aye wambutsha dikambu dieli ekila ntsha lushi lʼekila. 3Ku ndi akawambula ati: Nyu nyatali dikambu diakatshi Davidi lamʼakindi la ndjala, ndi la wane waki la ndi? 4Ndu uku akandioto lu luudu la Unyashungu, uku akandiali ma dia Eyalelu,12:4 1 Sam. 21:1-6. diaki ekila ndi nde, ndi la wane waki la ndi, diakalekaka elombedi etu?12:4 Lew. 24:9. 5Undi, nyu nyatali lu elembe nyati: Elombedi watulingulaka ekila ka lushi lʼekila lu etemwelo, ku vo hawuyala la unungu?12:5 Wal. 28:9-10. 6Keli dimi lambunyutela ndi: One luleki etemwelo wuki, eko lane. 7Utunyeya diui ne12:7 Mat. 9:13. ati: Ketshi kalangami aha ulambu,12:7 Hos. 6:6. tshiki nyu kumamia antu waha la unungu, 8ne dia Onʼa untu keli uwandji a lushi lʼekila.

Jesu Ambokonoya Untu Lushi lʼEkila

(Mak. 3:1-6; Luk. 6:6-11)

9Jesu akamo uma leko, akoto lʼetemwelo kawo. 10Nyulungi, kanga lunya lakumi aki loko. Vo wakawumbula vati: Eko ekila nkonoya antu lushi lʼekila? ne dia mbosongwela. 11Ku ndi akawambula ati: Untu akona lʼatei anyu eli la okoko otoi, naka vo wamboko lu difuku lushi lʼekila, ku ndi hukimela dia mbutundja?12:11 Luk. 14:5. 12Ndʼefula kuleki untu ushinga wa okoko li! Okone ntsha dikambu diʼololo lushi lʼekila kema ekila. 13Ku ndi akatela untu ako ati: Usimbuli lunya laye. Ndi akalusimbula, ku lo lakayala wulu uku lukina. 14Keli Afarise wakatumbi, wakutshwela sheki, dia nyanga wuhu wa mbudiaka.

Jesu Ambokonoya Antu Efula

15Lamʼakeyi Jesu dikambu diako, ndi akamo uma leko. Antu efula wakuyeli, ku ndi akakonoya vo tshe. 16Ndi akakokomiya ati: Tanyumbeyanyaki le antu. 17Dikambu so diakayala, dia diui diakati Isaya nshidiyama ati:

18Endia ukambi ami lakamasonola; Ulangimi ami latongenengenelaka utema ami. Dimi layuwahe Nyuma kami, Ku ndi ayutela asi wedja dia sambu kʼololo.

19Ndi hutshana la untu, huhangohango. Untu huka diui diandi lu esese.

20Ndi huhimbula sopo diakawaminula, Ndi hudima hyondio ya tala yatumba dinga, Edja ndu lamʼayundela sambu kʼololo dia nembia akambu wa kolo.

21Ku asi wedja wayuyala la elungamelu lu lukumbu landi.12:21 Is. 42:1—4.

Jesu Ambukaluya Afarise Aui Dia Wulu Andi

(Mak. 3:19-30; Luk. 11:14-23; 12:10)

22Wakela kanga odienge, laki tshungu la lumi, le Jesu. Ndi akokonoya, ku kanga lumi akateketa, akenyi. 23Antu tshe wakambi, wakati vati: Aha kanula ya Davidi one? 24Keli lamʼakuki Afarise diui so, vo wakati vati: Untu one hatundja edienge tshikima lu wulu wa Belezebulu,12:24 Mat. 9:34; 10:25. uwandji wʼedienge. 25Lamʼakeyi Jesu tukanyi tawo, ndi akawatela ati: Diulelu tshe diatana, diatulanaka. Usumba tshe kana khumbu tshe katana heyi nshikikala. 26Naka Satana atutundjaka Satana, keti ndi ambatana. Ku ukundi ayushikikala diulelu diandi? 27Naka dimi oso atutundjaka edienge la wulu wa Belezebulu, ku anʼanyu watetundjaka uma lu wulu wa na? Okone vo wayuyala embadi anyu. 28Keli naka dimi latutundjaka edienge la wulu wa Nyuma ka Unyashungu, keli diulelu dia Unyashungu diambuyakaka le nyu. 29Wuhu akona wukuki untu mboto lu luudu la kanga wulu, la nanya diango diandi tshe, naka ndi hatakeleki kanga wulu? Tshikima ndi ambutawukeleki, ku ndi ndijufundia luudu landi. 30One laha kame la mi, kantuna. One lahasanganya la mi diango kadidianganya.12:30 Mak. 9:40. 31Diako mbanyutelami ndi: Wayudimanyia antu kolo tshe la tengo tshe, keli hawadimanyia lotengo la le Nyuma kʼOlolo. 32Untu tshe lata diui dia kolo lu dikambu dia Onʼa untu, ayudimanyiama. Keli untu tshe lateketa diui dia kolo dikambu dia Nyuma kʼOlolo, hadimanyiama12:32 Luk. 12:10. lʼetena kene, kana lʼetena kayayi.

33Nyuluwanya utamba, nyuluwanya ndu elua awo; kana nyulanya utamba, nyulanya ndu elua awo, ne dia utamba ateyamaka uma lʼelua awo.12:33 Mat. 7:20; Luk. 6:44. 34Nyu ana wa akhuha!12:34 Mat. 3:7; 23:33; Luk. 3:7. ukundi weyanyu mvuta akambu wʼololo, lamʼenyu kolo? Ne dia unyo atoteketaka uma lu efula kʼakambu weli lʼutema.12:34 Mat. 15:18; Luk. 6:45. 35Untu ololo atutundjaka akambu wʼololo uma lu eumbelu kandi kʼololo. Keli untu a kolo atutundjaka akambu wa kolo uma lu eumbelu kandi ka kolo. 36Dimi lambunyutela ndi: Lu lushi lʼelumbwelu, antu wayuta dikambu dia aui tshe a wutata wakawataka. 37Ne dia we ayuyindjama uma lu aui aye, ndu ayanyema uma lu aui aye.

Jesu Ambulaka Wane Wayanga Tulimbitelu

38Ku afundji amotshi la Afarise wakatela Jesu vati: Umbetsha, shu nangaka mena djimbitelu motshi uma le ye.12:38 Mat. 16:1; Mak. 8:11; Luk. 11:16. 39Keli ndi akâkaluya diui ati: Wa lu lolonga la kolo la luseka watuyangaka djimbitelu.12:39 Mat. 16:4; Mak. 8:12. Keli hawuwasha nduku djimbitelu, tshikima djimbitelu ya umvutshi Jona. 40Uku aki Jona lʼutema a lusi la wuki tanyi tusatu la etshu esatu;12:40 Jon. 1:17. osoku mbayuyala Onʼa untu tanyi tusatu la etshu esatu lʼatei a kete. 41Asi Niniva wayemala lu elumbwelu la wa lolonga lone, ku vo wayuwamia, ne dia vo wakakadimula etema lamʼakawuki esambishelu ka Jona.12:41 Jon. 3:5. Endia, luleki Jona wuki eko lane. 42Khumʼekanga ka umuntu ka lu leke la Diku dia Kushi ayemala lu elumbwelu la wa lolonga lone, ku ndi ayuwamia, ne dia ndi akayi uma la kuma ya kete dia ndijuka yimba ya Solomona.12:42 1 Khum. 10:1-10; 2 Ek. 9:1-12. Endia, one luleki Solomona wuki eko lane.

43Lamʼatutumbaka odienge uma lʼutema wa untu, vo watetetaka lu ahuli waha la ashi, watayangi mumuya, keli hawukitani nduku dihuli. 44Ku vo wayuta ati: Dimi layukalula lu luudu lami lakamatumbi. Lamʼambuwukuma, ku vo wambulutana hwe, lombami ndu lolongoswami. 45Ku vo wayutsho, wayutosa edienge ekina esambeli, wuleki kolo. Vo wayoto, wayudjase loko. Ku akambu wa untu uku wa lʼokongo, wayuleka wa ntundu kolo. Osoku mbayuyala le wa lolonga lone la kolo.

Wane Watutshaka Lulangu la Unyashungu Mbeli Asikandi

(Mak. 3:31-35; Luk. 8:19-21)

46Lamʼakateketaka Jesu lʼantu, nyulungi, nyangu la anangu wakayemala lʼandja, waki lu nyanga dia mbutela diui. 47Untu omotshi akawutela ati: Endia, nyo la ananyo ane wemadi lʼandja, wayanga nkutela diui. 48Keli ndi akâkaluya one lakayuwutela diui ati: Akona eli nyomi? Ndu wana weli analingu? 49Ku ndi akatshumi lunya le ambeki andi, akati ati: Wane mbeli nyomi la analingu! 50Ne dia untu tshe latutshaka lulangu la Papa le lʼulungu, keli onalingu, ndu kadiemi, la nyomi.

MATEU 13

Jesu Ambetsha Antu la Wela: “Umbuki a Wuhu”

(Mak. 4:1-9; Luk. 8:4-8)

1Lushi lako, Jesu akatumbi uma luluudu, akatudjase lʼokenge wʼuduwa. 2Elui a waki wʼantu wakudingi, ku ndi akoto lu watu, akadjase.13:2 Luk. 5:1-3. Ului tshe wʼantu wakemala lʼokenge wʼashi. 3Ndi akawatela akambu efula la wela. Ndi akati ati: Umbuki a wuhu akatshu dia ntuka wuhu. 4Lamʼakandiatukaka wuhu, wehu emotshi wakako lʼumamu a mbuka. Fudu yakayi, yakekomola. 5Wehu ekina wakako lu kete yʼave, lenʼaki kundjala kete kambi. Kemʼedja vo wakatumbi, ne dia kete yaki kunune. 6Keli lamʼakandi unya, vo wakalengela, ku wakumi, ne dia tawaki la ediu. 7Wehu ekina wakako lu atende; atende wakuli, waketshidia. 8Wehu ekina wakako lu kete yʼololo, wakadji tongo: emotshi lukama lukama, ekina akumi asamalu akumi asamalu, ekina akumi asatu akumi asatu. 9One leli la atui, uki.

Okone Atelandi Antu Akambu lu Wela

(Mak. 4:10-12; Luk. 8:9-10)

10Ambeki wakayi, wakambula Jesu vati: Dikambu kuna diatelaye antu akambu la wela? 11Ndi akâkaluya diui ati: Wakanyusha dia nyu mbeya akambu wushami wa diulelu dia lʼulungu, keli kumbasha. 12Ne dia untu tshe leli la diango wayuwusha dikina, ku ndi ayuyala la efula. Keli untu tshe laha la engo, wayokosola ndu kene keli la ndi.13:12 Mat. 25:29; Mak. 4:25; Luk. 8:18; 19:26. 13Diako mbawatelami akambu la wela. Ne dia vo menaka, ku hawenyi; vo mbukaka, ku hawuki ndu hawushihudia. 14Diui diakati Isaya diambushidiya mete le wo, ati: Mete, nyu nyayuka, keli hanyushihudia; Mete, nyu nyayendia, keli hanyena. 15Ne dia etema wʼantu ane wakayala wetshu, Atui awo weko puki, Ku vo wambudiha ashu awo, Ne dia vo watukena lʼashu, Watukuka lʼatui awo, Watukushihudia lʼetema awo, Watukukadimo ntu, Dia dimi mbakonoya.13:15 Is. 6:9-10.

Jesu Ambumanya Ambeki Wela wa Umbuki a Wuhu Fundu

16Keli ashu anyu weko la otshoko, ne dia vo menaka; ndu atui anyu, ne dia vo mbukaka. 17Mete kanyutelami ndi: Amvutshi efula la antu wʼololo wakakumbula mena akambu wenanyu, keli vo kumbaena; wakakumbula mbuka akambu wukanyu, keli vo kumbauka.13:17 Luk. 10:23-24.

18Okone, nyulungi kitshimudi ya wela wa umbuki a wuhu. 19Lamʼuka untu diui dia diulelu, ku ndi hadishihudia, ku kanga kolo atuyakaka, atunyaka kene kakawune lʼutema andi. Oso eli wuhu wakawuki lʼumamu a mbuka. 20One lakawuki lu kete yʼave, eli untu latukaka diui, kemʼedja ku ndi ambudietawo lʼongenongeno. 21Keli ndiame kema la udiu, atutshikalaka paka etenyi ka tshitshe. Ku lamʼatuyakaka fono kana asui ne dia diui, kemʼedja ndi atutakanaka. 22One lakukama lʼatei wʼatende eli untu latukaka diui, ku tukanyi ta akambu wa la kete, la lukesu lʼekundji, atutshidiaka diui. Ku ndi ambuyala aha la tongo. 23One lakukama lu kete yʼololo, eli one latukaka diui, latudishihudiaka. Mete ndi atotokaka elua: emotshi lukama lukama, ekina akumi asamalu akumi asamalu, ekina akumi asatu akumi asatu.

Kangaka lʼAtei wʼEpunga

24Jesu akawaukela wela ukina ati: Diulelu dia lʼulungu diambufana la untu lakune wuhu wʼololo lʼekambo kandi. 25Keli lamʼaketama antu djo, utunyi andi akayi, akayune ndu wehu wa kangaka lʼatei wʼepunga, ku ndi akatshu. 26Keli lamʼakatumbi nongo, ndu lamʼakayusanula epunga, ku ndu kangaka yakeneka. 27Ekambi wa kanga luudu wakayi, wakawumbula vati: Khumadiondjo, we kumune wuhu wʼololo lʼekambo kaye? Ku ukundi ambuyala kangaka loko? 28Ndi akawatela ati: Utunyi ami kakatshi dikambu diako. Ekambi andi wakawumbula vati: We nangaka shu ntuhikula kangaka? 29Keli ndi akati ati: Kema; ne dia lamʼayunyutuhikula kangaka, nyutukutuhikula ndu epunga kame la yo. 30Nyete ehendi kawo wuli kame, edja ndu lu dinela. Ku lu nshi ya dinela, dimi layutela amunyi ndi: Nyusanganya kangaka ntundu, nyuyikeleki lu dikandia ne dia ndijitshumba, keli nyusanganya epunga lu dipenge diami.

Lotongo la Lohodia

(Mak. 4:30-32; Luk. 13:18-19)

31Jesu akawauki wela ukina ati: Diulelu dia lʼulungu dieli uku lotongo la lohodia, lakose untu, lakanduki lʼekambo kandi. 32Lo mbuleki tongo tshe tshitshe, keli lamʼulalo, lo ndekaka akatshikatshi wuki. Lo ndjalaka utamba, ku fudu ya lʼulungu yatuyakaka, yatahemaka lu tahi yalo.

Edya

(Luk. 13:20-21)

33Jesu akawauki wela ukina ati: Diulelu dia lʼulungu dieli uku edya, kakose umuntu, kakandiashe lu tediko tusatu ta shima, edja ndu to kakakukanela la shima tshe. 34Jesu akatela elui wʼantu akambu aso tshe lu wela. Mete ndi kumbatela nduku dikambu, tshikima ndu wela. 35Dikambu so diakayala, dia nshidiya diui diakati umvutshi ati: Dimi layufula unyo ami la wela; Layuta akambu wakashama umaka etatelu kʼandja.13:35 Esam. 78:2.

Jesu Ambukadimwela Ambeki Wela wa Kangaka

36Jesu akatshiki elui wʼantu, akoto lu luudu. Ambeki andi wakayi le ndi, wakayuwutela vati: Utulimbitshiya wela wa kangaka ya lʼekambo. 37Ndi akâkaluya diui ati: One lune wuhu wʼololo, eli Onʼa untu. 38Ekambo eli andja; wuhu wʼololo eli ana wa diulelu. Kangaka yeli ana wa kango kolo. 39Utunyi lakalune eli uhimbanyi. Dinela dieli ekumelu ka etena kene. Amunyi weli andjelo. 40Uku atusanganyaka antu kangaka, atuwulutshumbaka lu dja, mbayuyala lʼekumelu ka andja ane. 41Onʼa untu ayutuma andjelo andi, wayosonola diango tshe diatakanya antu la tshe watutshaka kolo uma lu diulelu diandi, 42ayuwakadja lu khuka ka dja. Delu diayuyala leko ndu ekeketanyelu ka anyu. 43Ku antu wʼololo wayoheta uku unya lu diulelu dia Shewo. One leli la atui, uki.

Eumbelu Kakashama

44Diulelu dia lʼulungu dieli uku eumbelu kakashama lʼekambo, kakashula untu, kakandiafe ntu. Ne dia ongenongeno andi, mbakandiatusundja kene tshe kaki la ndi, mbakandiasumbi ekambo kako.

Lowoko la Dikeso

45Ntu, diulelu dia lʼulungu dieli uku usi ukandia, latuyangaka mboko yʼololo yʼakeso. 46Lamʼakandiatani lowoko lʼushinga wulu, ndi akatusundja kene tshe kaki la ndi, akalusumbi.

Tei lʼUduwa

47Ntu, diulelu dia lʼulungu dieli uku tei, kakawadji lʼuduwa, kakatshumanya wehu tshe. 48Lamʼakataluli, antu wakakikutula lʼumamu, wakadjase. Vo wakasanganya yaki ololo lu mbulo, keli wakakadja yaki kolo. 49Osoku mbayuyala lʼekumelu kʼandja ane. Andijelo wayuya, wayunya antu wa kolo uma lʼatei wʼantu wʼololo, 50ku wayuwakadja lu khuka ka dja. Delu diayuyala leko ndu ekeketanyelu ka anyu.

51Undi, nyambulimbitela akambu aso tshe? Vo wakati vati: Elu. 52Ku ndi akawatela ati: Okone ufundiji tshe lakawetsha dia ndjala umbeki a diulelu dia lʼulungu, eko uku kanga luudu, latutundjaka diango diʼeyuyu la diango diʼedjedja uma lu eumbelu kandi.

Jesu Ambetsha Antu la Nazareta; Wamboseka

(Mak. 6:1-6; Luk. 4:16-30)

53Lamʼakashili Jesu mbaukela wela eso, ndi akamo uma leko.

54Jesu akayi lu kete yawo, aketsha antu lʼetemwelo kawo. Ku vo wakambi, wakati vati: Lendi oshi untu one yimba nye, ndu akambu wa mamba ane? 55Aha onʼa utshudi wʼabaya kendi? Vo haweti nyangu vati: Mamya? Jakoba, la Josefu, la Simona la Judasi waha anangu? 56Ndu akadiendi tshe, waha lʼatei asu? Ku uma lendi akayala untu one la akambu ane tshe? 57Ku vo wakatakana dia dikambu diandi. Keli Jesu akawatela ati: Umvutshi ndjalaka aha la kenemo tshikima lu leke lawo, la lu khumbu kawo.13:57 Joa. 4:44. 58Ndi kuntsha akambu wa mamba leko, ne dia uhedia awo.

MATEU 14

Wambuhimbula Joani Ubatizanyi Ote

(Mak. 6:14-29; Luk. 9:7-9)

1Lu nshi sho, khumʼekanga Herode akuki lukumu la Jesu. 2Ndi akatela ekambi andi ati: Joani Ubatizanyi oso. Ndi kambulo uma lu nyoi. Uma lu dikambu so mbendi la wulu wa ntsha akambu wa mamba. 3Laso ku Herode akandi Joani, akukeleka ekodi, akawudji lu lukanu ne dia Herodiyasi, wadi aki Filipo, onangu. 4Ne dia Joani akawutela ati: Eko ekila dia we mbidjase la ndi.14:4 Lew. 18:16; 20:21. 14:4 Luk. 3:19-20. 5Lamʼakandialangi mbudiaka, ndi akuki ului wʼantu woma, ne dia vo wakolemia uku umvutshi. 6Keli lamʼakakuki lushi lakuto Herode, ona umuntu a Herodiyasi akanwela wenye, akangenyangenya Herode. 7Ndi akutshibela ati: Layukusha engo tshe kayuyolomba. 8Ku usekaseka a umuntu akasengwama uma le nyangu, akati ati: Umbisha ote wa Joani Ubatizanyi lu donga. 9Khumʼekanga akanyangi. Keli ne dia tshibelu diandi, ndu dia wane wakadjashi kame la ndi lu dambu, ndi akati ati: Nyuwushawo. 10Ndi akatumi diui, ku wakatuhimbula Joani ote lu lukanu. 11Wakela ote andi lu donga, wakayuwusha usekaseka a umuntu, ku ndi akatolela nyangu. 12Ku ambeki andi wakayi, wakose udu andi, wakatukhunde. Ku vo wakatutela Jesu.

Jesu Ambusha Antu Nunu Tanu Mbu ya Nde

(Mak. 6:30-44; Luk. 9:10-17; Joa. 6:1-14)

13Lamʼakuki Jesu dikambu so, ndi akamo uma leko lu watu, akatshu ndiame lu dihuli dia dieta. Keli lamʼakuki elui wʼantu dikambu diako, vo wakamo uma lu esumba, wakuyeli lʼekulu. 14Lamʼakandiatumbi uma lu watu, ndi akenyi ului a wuki wʼantu. Ndi akawauki ketshi, akakonoya wane waki la hemo lʼatei awo. 15La dikolo, ambeki wakayi le ndi. Vo wakawutela vati: Dihuli ne dieko dieta, ndu unya ambeta. Udianganya elui wʼantu watshu lu wangelu watuyasumbeli mbu ya nde. 16Keli Jesu akawatela ati: Vo hawuhumbi ntsho; nyuwasha mbu ya nde. 17Vo wakawutela vati: Shu teko paka la dikenga tanu dia ma la nsi hyendi lane. 18Ndi akati ati: Nyumbeladio. 19Ndi akatela elui wʼantu dia vo mbidjase lʼadiyu. Ku ndi akose dikenga dia ma tanu la nsi hyendi, akalela lʼulungu, akaditshokola. Ndi akatula dikenga dia ma, akasha ambeki andi, ku ambeki wakasha elui wʼantu. 20Vo tshe wakali, wakaluti. Vo wakatongona betshi diakatshikala asaka dikumi la ahendi too. 21Wane wakali, waki uku apami nunu tanu, ndu amantu la ana.

Jesu Ambokendiakendia Ladiku DiʼAshi

(Mak. 6:45-52; Joa. 6:16-21)

22Kemʼedja Jesu akotshiya ambeki andi lu watu dia vo ntsho la ntundu kandi utsha la wedi ukina edja ndu lamʼakandiashidiya nyanganya elui wʼantu. 23Lamʼakandiashidiya nyanganya elui wʼantu, ndi akambela lu akuna ndiame dia ntolomba. La dikolo, ndi aki leko ndiame. 24Keli lu etena keso, watu waki tshalula efula uma lʼokenge wakasutshasutshama la asukhu, ne dia lopepe lakûkaluyaka. 25La koko ka ntundu, ndi akayi uya le wo, ayakendiakendia ladiku dia uduwa. 26Lamʼakawenyi ambeki ayakendiakendia ladiku diʼuduwa, vo wakakasana, wakati vati: Edimu keku! Ku vo wakaleli la woma. 27Keli kemʼedja, Jesu akawatela ati: Nyongenengene; dimʼone; tanyukaki woma.

28Petero akûkaluya diui ati: Khumadiondjo, naka we, umvuteli keli ndiji le ye ladiku dia ashi. 29Ndi akati ati: Yaka. Okone Petero akatumbi uma lu watu, akakendiakendia ladiku dia ashi utsha le Jesu. 30Keli lamʼakandenyi lopepe, ndi akuki woma. Lamʼakandiatatela ndijita, ndi akaleli, akati ati: Khumadiondjo, unshimbeli! 31Kemʼedja. Jesu akasimbula lunya, akukimela. Ndi akawumbula ati: We kanga mbetawo ka tshitshe, okoko wana wakananaye? 32Lamʼakawambela lu watu, lopepe lakakimo mpepa. 33Wane waki lu watu wakotemola, wakati vati: Mete, Onʼa Unyashungu keye.

Jesu la Ngenesareta

(Mak. 6:53-56)

34Lamʼakawateho, vo wakayi lu kete ya Ngenesareta. 35Lamʼakaweyi antu wa lu dihuli so, vo wakatumi diui lu leke lako tshe, ku wakayi la akanga wa hemo tshe le ndi. 36Vo wakosengasenga dia vo munandia paka uhimbu a dihondio diandi utu. Ku wane wakanandia, wakakono.

MATEU 15

Akambu Walanya Antu Mete

(Mak. 7:1-13)

1Afarise la afundji wakayi le Jesu uma la Jerusalema; wakawumbula vati: 2Okoko wana wadiaka ambeki aye ditshelu dia dikumanyi? ne dia vo hawotsha anya lamʼalewo ma. 3Ku ndi akâkaluya diui ati: Ya ukundi adiakanyu elembe wa Unyashungu ndu nyu ne dia ditshelu dianyu? 4Ne dia Unyashungu akati ati: Olemia sho la nyo,15:4 Etum. 20:12; Euh. 5:16. ndu ati: One lateketa diui dia kolo lu dikambu dia shi, kana dia nyangu, ndi avu!15:4 Etum. 21:17; Lew. 20:9. 5Keli nyu nyatutaka nyati: Untu layutela shi kana nyangu ati: Engo kutumukukimanyia, laml ukikimo le Unyashungu, 6ndi halemia shi kana nyangu. Okone nyu nyatulanyaka diui dia Unyashungu ne dia ditshelu dianyu. 7Nyu akanga a lukesu! mete kakati Isaya dikambu dianyu ati: 8Antu ane watonemiaka lʼelomo. Keli etema awo weko etali uma le mi.

9Vo watontemolaka otemolatemola, Watetshaka dietshelu dieli uku elembe wʼantu.15:9 Is. 29:13.

10Ku ndi aketi antu; akawatela ati: Nyuki, nyumani fundu. 11Kene koto lʼunyo, halanya untu. Keli kene katumba uma lʼunyo, keso katulanyaka untu. 12Ku ambeki wakayi le ndi. Vo wakawumbula vati: We mbeyaka wati: Afarise wakatakanyi lamʼukiwo diui so? 13Keli ndi akâkaluya diui ati: Wayuhikula etumbatumba tshe kaki Papa leli lʼulungu kumune. 14Nyuwaete; elombodi wa tutshungu mbewo. Naka kanga tshungu ayolombola kanga tshungu, vo ahendi wayoko lu difuku.15:14 Luk. 6:39. 15Keli Petero akûkaluya diui ati: Utulimbitshiya wela oso. 16Ndi akambula ati: Ndu nyu mbahatamani fundu? 17Nyu hanyeyi nyati: Kene tshe koto lʼunyo, katetaka lu dikundju, katutumbaka utsha lu kumba? 18Keli kene katutumbaka uma lʼunyo, katuyakaka uma lʼutema.15:18 Mat. 12:34. To katulanyaka untu. 19Ne dia uma lʼutema katutumbaka tukanyi ta kolo, diakanelu, luseka, munanyi, uvi, omenyi wa kashi, la dimamanyelu. 20Akambu aso mbatulanyaka untu. Keli nde ma lʼanya mindu, halanya untu.

Umuntu Usi Kanana

(Mak. 7:24-30)

21Jesu akamo uma leko, akatshu lu leke la Tura la Sidona. 22Ku umuntu usi Kanana akatumbi uma lu leke loso, akahangohango ati: We Khumadiondjo, kanula ya Davidi, umbuki ketshi! Onʼami a umuntu ambusuyama wulu lʼodienge. 23Keli ndi kumbukaluya diui. Ambeki andi wakayi, wakosenpasenga vati: Ukaluya, ne dia ndi eko lu ndjahangohango lʼokongo asu. 24Keli ndi akâkaluya diui ati: Dimi lakatumama paka le ekoko wakashisho lu khumbu ka Isamyele. 25Keli umuntu akayi, akakhusama la ntundu kandi, akati ati: Khumadiondjo, unkimanyia. 26Jesu akâkaluya diui ati: Hasungana dia mbosa ma dia ana, ku mbukela fo. 27Ndi akati ati: Elu, Khumadiondjo, ndu fo mbatolekaka fusa yatokokaka uma lu mesa a khumewo. 28Ku Jesu akûkaluya diui ati: Umuntu, mbetawo kaye keko wuki! Diatshami le ye uku alangaye. Onʼandi a umuntu akakono lu unya ako.

Jesu Ambukalula la Ngalili

29Jesu akamo uma leko, akayi lasuki la Uduwa a Ngalili. Ndi akambela lu akuna, akatudjase leko. 30Elui a waki wʼantu wakayi le ndi, wakayi ndu la akanga a dikomo, tshumbi, tutshungu, nyumi, la ekonyi ekina efula. Vo wakakitsha la ntundu kandi, ku ndi akakonoya. 31Okone lamʼakenyi elui wʼantu akanga a nyumi wamboteketa, akanga a dikomo wambokono, tshumbi wambokendiakendia, tutshungu wambosena, vo wakambi. Ku vo wakatumbula Unyashungu wa Isamyele.

Jesu Ambusha Antu Nunu Nei Mbu ya Nde

(Mak. 8:1-10)

32Jesu aketi ambeki andi, akawatela ati: Dimi lambuka ului wʼantu ketshi, ne dia vo wambutshikala la mi nshi shatu. Vo kema la mbu ya nde. Dimi halangi mbadianganya la ndjala, vo watukokomo lu mbuka. 33Ambeki wakawumbula vati: Lendi ukukisu nkundja dikenga dia ma lu dihuli ne dia shenga, dia ndutsha ului a wuki wʼantu one? 34Jesu akawambula ati: Dikenga dingana dieli la nyu? Vo wakâkaluya diui vati: Esambeli la tusisi. 35Ndi akadjasha ului wʼantu la kete. 36Ndi akose dikenga diako esambeli la tusisi, akuki lusaka, akadiatula. Ndi akasha ambeki, ku ambeki wakasha elui wʼantu. 37Vo tshe wakali, wakaluti. Ku wakatongona betshi diakatshikala asaka esambeli too. 38Wane wakali, waki apami nunu nei, ndu amantu la ana. 39Ku ndi akadianganya elui wʼantu. Ndi akoto lu watu, akakumi lu beke dia Mangadana.

MATEU 16

Wambolomba Jesu Djimbitelu yʼUma lʼUlungu

(Mak. 8:11-13; Luk. 12:54-56)

1Afarise la Asaduke wakayi le Jesu o dia ndijûhimba, wakôlombe dia ndi mbaenya djimbitelu16:1 Mat. 12:38; Luk. 11:16. yʼuma lʼulungu. 2Keli ndi akâkaluya diui ati: La dikolo, nyu nyatutaka nyati: Ayuvala yanyi, ne dia ulungu weko tilili. 3La pindju, nyu nyatutaka nyati: Ayuyala tshitshi, ne dia ulungu weko tilili udu lutshukutshuku. Nyu mbeyaka nshihudia akambu wa lʼulungu, keli hanyeyi nshihudia tulimbitelu ta tena. 4Wa lolonga lone la kolo ndu la luseka watuyangaka djimbitelu,16:4 Mat. 12:39; Luk. 11:29. keli hawuwasha nduku djimbitelu kina, paka djimbitelu ya Jona. Ku ndi akatshiki, akatshu.

Edya kʼAfarise la Asaduke

(Mak. 8:14-21)

5Lamʼakakumi ambeki la wedi ukuna, vo kundjala la ma: wakuhela dia ntola. 6Jesu akawatela ati: Nyendi ololo! Nyewo edya kʼAfarise16:6 Luk. 12:1. la Asaduke. 7Vo wakambwana vati: Shu hatuyi la ma. 8Keli Jesu akeyi tukanyi tawo; akati ati: Nyu akanga a mbetawo ka tshitshe, ukundi ambwananyu nyati: Shu kema la ma? 9Nyu hanyuyeya? Hanyuyuho dikenga tanu le antu nunu tanu,16:9 Mat. 14:17-21. la efula kʼasaka kakanyatongona? 10Nyu hanyuyuho dikenga esambeli le antu nunu nei,16:10 Mat. 15:34-38. la efula kʼasaka kakanyatongona? 11Ukundi ahanyeyi nyati: Dimi hanyutedi dikambu dia ma? Keli ndi: Nyewo edya kʼAfarise la Asaduke. 12Ku vo wakayeya vati: Ndi hatutedi dia mbewo edya ka lu ma, keli dia shu mbewo wetshelu wa Afarise la Asaduke.

Petero Ambetawo Ati: Jesu Ona Unyashungu

(Mak. 8:27-30; Luk. 9:18-21)

13Lamʼakayi Jesu lu leke la Kayisamya Filipi, ndi akambula ambeki andi ati: Ukundi wata antu dia Onʼa untu endi na? 14Vo wakati vati: Amotshi mvutaka vati: Joani Ubatizanyi; akina vati: Elidja; akina vati: Jeremiya, kana otoi omotshi wʼamvutshi.16:14 Mat. 14:1-2; Mak. 6:14-15; Luk. 9:7-8. 15Ndi akawambula ati: Ya ukundi atanyu, emi? 16Simona Petero akâkaluya diui ati: Kristu keye Onʼa Unyashungu a lumu.16:16 Joa. 6:68-69. 17Jesu akûkaluya diui ati: Simona Bara-Jona, we eko la otshoko! ne dia antu kunkenya dikambu ne, paka Papa leli lʼulungu. 18Ntu, dimi lambukutela ndi: Petero keye; lu dive ne kayumuhika ekelizia ami. Ku wulu wa nyoi hawukileka wulu. 19Dimi layukusha sapi ya diulelu dia lʼulungu. Kene tshe kakelekaye la kete, wayukikeleka lʼulungu. Kene tshe kakelekulaye la kete, wayukikelekula lʼulungu.16:19 Mat. 18:18; Joa. 20:23. 20Ku ndi akakokomia ambeki ati: Tanyutelaki untu nyati: Kristu kendi.

Jesu Ambuta Dia Nyoi Kandi, Eulwelu Kandi, la Eyelu Kandi

(Mak. 8:31—9:1; Luk. 9:22-27)

21Uma lʼetena keso, kakatatela Jesu menya ambeki andi ati: Dieli la mi dia ntsho la Jerusalema dia nsuyama asui efula le dikumanyi, elombedi a waki la afundji, dia ndjakema, la dia mbulwama lushi la satu. 22Ku Petero akatshu la ndi, akatatela mbulaka, ata ati: Unyashungu ashimbi dikambu so, we Khumadiondjo! Dikambu diako tadiuyalaki pundju le ye! 23Keli ndi akasikiso, akatela Petero ati: Satana, utshimbi lʼokongo ami! Utamba a ntakanyami mbeye, ne dia we kema lu leke la Unyashungu paka lu leke lʼantu.

24Ku Jesu akatela ambeki andi ati: Naka antu alanga ndijelami, ndi embe utamba andi a mpeketanya, andijeli.16:24 Mat. 10:38; Luk. 14:27. 25Ne dia untu tshe lalanga mamela lumu landi, ayulushisha. Keli untu tshe lashisha lumu landi dikambu diami, ayulutana.16:25 Mat. 10:39; Luk. 17:33; Joa. 12:25. 26Naka untu ayukundja andja tshe, la nshisha lumu landi, waho andi lendiʼewo? Engo kakona kayengonya untu la lumu landi? 27Ne dia Onʼa untu ayuya lu lutumbu la Shi, nui la andjelo andi,16:27 Mat. 25:31. ku ndi ayufuta untu lʼuntu uku akandiatshi.16:27 Esam. 62:12; Rom. 2:6. 28Mete kanyutelami ndi: Amotshi wemadi lane, hawunganela nyoi ntundu watenyi Onʼa untu ayayi lu diulelu diandi.

MATEU 17

Ehilwelu ka Jesu

(Mak. 9:2-13; Luk. 9:28-36)

1Lamʼaketi nshi shamalu, Jesu akose Petero, Jakoba la Joani onangu Jakoba, akambela la wo vame lʼukungu wʼutali. 2Ndi akahilo la ntundu kawo. Elundiji kandi kakahete uku unya. Ahondo andi wakayala wema uku usasi. 3Ku Mose la Elidja wakene le wo, wasawula la ndi. 4Petero akatela Jesu ati: Khumadiondjo, kawo shu ntshikala lindu. Naka we alanga, dimi layuhika tumbu satu lindu: kemotshi kaye, kemotshi ka Mose, la kemotshi ka Elidja. 5Lamʼakandiataka osoku, wenyi ku dingi dia ngaingai diambahutamela. Ku diui diakayi uma lu dingi ati: Onʼami la ngandji one, ndi ambongenyangenya17:5 Etat. 22:2; Esam. 2:7; Is. 42:1; Mat. 3:17; 12:18; Mak. 1:11; Luk. 3:22. nyuwukeli!17:5 Euh. 18:15. 17:5 2 Pet. 1:17-18. 6Lamʼakuki ambeki diui so, vo wakayakosha ekhukhumadi; wakuki woma efula. 7Ku Jesu akayi, akawanandia. Ndi akati ati: Nyeto, tanyukaki woma. 8Lamʼakawedia ashu, vo komena nduku untu, paka Jesu ndiame.

Elidja a Mete

9Lamʼakawatahuloka uma lʼukungu, Jesu akawatela ati: Tanyutelaki nduku untu enelo kene, edja ndu lamʼayulo Onʼa untu uma lu nyoi. 10Ambeki andi wakawumbula vati: Ya ukundi atutaka afundji vati: Dieli la Elidja dia ndja17:10 Mai. 4:5. ntundu? 11Jesu akâkaluya diui ati: Mete, Elidja ayuya la ndijolongosola akambu tshe. 12Keli dimi lambunyutela ndi: Elidja ambuyakaka17:12 Mat. 11:14. keli vo kumbeya, wakutshela uku akawalangi. Okone ndu Onʼa untu ayusuyama le wo. 13Ku ambeki wakalimbitela vati: Ndi ambututela dia Joani Ubatizanyi.

Dikendia Dia Pami Kanga Ekhunye; Wulu wa Mbetawo

(Mak. 9:14-29; Luk. 9:37-43)

14Lamʼakawakumi le ului wʼantu, untu akayi le Jesu, akukhusela adui. Ndi akati ati: 15Khumadiondjo, uki onʼami a pami ketshi, ne dia ndi eko kanga ekhunye, ambusuyama wulu. Ndi atokokaka tena efula lu dja, la tena efula lu ashi. 16Dimi lakayi la ndi le ambeki aye, keli vo kumbeya mbokonoya. 17Jesu akâkaluya diui ati: Nyu wa lolonga lone, akanga a wendijudi ndu waha la mbetawo, edja ndu etena kakona kayumuyala la memakana le nyu? Nyuyi la ndi le mi. 18Jesu akahangwela odienge, vo wakatumbi uma le ndi. Ku dikendia dia pami akakono lu unya ako. 19Ku ambeki wakayi vame le Jesu. Vo wakawumbula vati: Okoko wana wakisu kumbeya ntundja odienge? 20Jesu akawatela ati: Ne dia mbetawo kanyu keko tshitshe. Mete kanyutelami ndi: Naka nyu la mbetawo uku lotongo la lohodia, nyu nyayutela ukungu one nyati: Umo uma laku, utshu lene, ku vo wayumo.17:20 Mat. 21:21; Mak. 11:23; 1 Kor. 13:2. Nduku dikambu diayunyuheka lama ntsha. 2117:21 = “Keli wuhu one hatumbi, tshikima la dombelo la dikilelu dia mbu ya nde.” = nfundiamaka paka la tshina dia page, aha lʼatei, lu abuku amotshi. Keli wuhu one hatumbi paka la dombelo la dikilelu dia mbu ya nde.

22Lamʼakawasangana la Ngalili, Jesu akawatela ati: Wayukimo Onʼa untu lʼanya wʼantu, 23ku vo wayudiaka. Ndi ayulwama lushi la satu. Ku vo wakanyangi efula.

Dia Nfuta Ulambu

24Lamʼakawakumi la Kaperenauma, afutshishi wʼelambu wa etenyi otoi ka hendi ka shekele17:24 Etum. 30:13; 38:26. wakayi le Petero; wakawumbula vati: Umbetsha anyu hatufutaka ulambu? 25Ndi akâkaluya diui ati: Kema; ndi nfutaka. Ku lamʼakandioto lu luudu, Jesu akatatela mbumbula ati: Simona, akanaye na? Khumi ya dikanga ya la kete watulungulaka ulambu, kana ulambu a wudja uma le wa na? Uma le ana, kana uma le antu kʼantu? 26Lamʼakandiati ati: Uma le antu kʼantu, Jesu akawutela ati: Laso ana weko la ndjadjasela. 27Keli shu tatuwatakanyaki: utshu lʼuduwa, kutuki yodi, kutundi lusi layuya ntundu. Lamʼayuvufula unyo alo, we ayutana shekele. Kuyose, kuyuwashayo dikambu diami la dikambu diaye.

MATEU 18

Dia Luleki Wuki

(Mak. 9:33-37; Luk. 9:46-48)

1Lu etena keso, ambeki wakayi le Jesu, wakayuwumbula vati: Akona uleki wuki lu diulelu dia lʼulungu?18:1 Luk. 22:24. 2Ku ndi aketi kiendiakendia motshi, akaweme lʼatei awo. 3Ndi akati ati: Mete kanyutelami ndi: Nyu hanyeyi mboto lu diulelu dia lʼulungu, tshikima nyu nyambukadimula etema, ndu njambuyala uku tokendiakendia.18:3 Mak. 10:15; Luk. 18:17. 4Okone untu tshe layakitshakitsha uku kiendiakendia nye, ndi kuleki wuki lu diulelu dia lʼulungu.

5Untu tshe lalungula kiendiakendia uku nye lu lukumbu lami, ndi ambumbetawo. 6Keli one latakanya kiendiakendia motshi yambumbetawo, ndeka ololo mbukeleka dive diʼohelo lu kingu, ku mbutambia lu dingundia dia lʼuduwa.

Akambu wa Ntakanya

7Fono le wa la kete ne dia akambu wa ntakanya! Dieli la akambu wa ntakanya ndja, keli fono le untu latunga akambu ako. 8Naka lunya laye kana lukulu laye lambukutakanya, uluhimbuli, ulukadja. Mboto lu lumu lʼekomo kana etshumbi, ndeka mbikadjema lʼanya ahendi ndu la ekulu ehendi lu dja pundju ololo.18:8 Mat. 5:30. 9Naka su diaye diambukutakanya, udikhunduli, udikadja. Mboto lu lumu la su dimotshi, ndeka mbikadjema la ashu ahendi lu luwinga la dja ololo.18:9 Mat. 5:29.

Okoko Wakashisho

(Luk. 15:3-7)

10Nyewo, tanyonyolaki nduku kiendiakendia lʼatei awo. Dimi lambunyutela ndi: Lʼulungu, andjelo awo watendiaka elundiji ka Papa leli lʼulungu nshi tshe. 11Ne dia Onʼa untu akayi dia ndijushimbela wane wakashisho.18:11 Luk. 19:10. 12Ukundi akananyu na? Naka untu la ekoko lukama, ku ndi ambushisha omotshi, ndi hatshiki akumi divwa la divwa lu akuna, dia ntuyanga one wushishwi? 13Lamʼayunduwena, mete kanyutelami ndi: Ongenongeno andi le one wushishwi, ayuleka ongenongeno andi le akumi divwa la divwa wahashishwi. 14Okone Shenyu leli lʼulungu halangi nduku kiendiakendia mvo.

Jesu Ambutela Ambeki Andi Lama Ntsha Naka Akina Wambatshela Kolo

(Luk. 17:3)

15Naka unyaye ayukutshela kolo, kutshu, kutuwenya munga kandi, we la ndi atu. Naka ndi ayukukela, we ayekesanela la ndi.18:15 Luk. 17:3. 16Keli naka ndi hakukela, kutshu la untu otoi kana ahendi. Okone aui tshe wayushikikala lʼenyo wʼemenyi ehendi kana esatu.18:16 Euh. 19:15. 17Naka ndi hawaukela, ututeli ekelizia. Naka ndi hukela ndu ekelizia, ndi ayali uku usi wudja le ye, la uku ulungudi wʼelambu. 18Mete kanyutelami ndi: Diakelekanyu la kete, wayudikeleka ndu lʼulungu. Diakelekulanyu la kete, wayudikelekula ndu lʼulungu.18:18 Mat. 16:19; Joa. 20:23. 19Dimi lambunyutela ntu ndi: Naka ahendi anyu wayusanga lulimi la kete dia nomba dikambu dimotshi, Papa leli lʼulungu ayatshela uku alombawo, 20ne dia lene asangana ahendi kana asatu lu lukumbu lami, dimi ndjalaka lʼatei awo.

Ukambi Waha la Ketshi

21Petero akayi, akawumbula ati: Khumadiondjo, unyami ayuntshela kolo tena dingana dia dimi mbudimanyia? Undi, edja ndu tena esambeli? 22Jesu akawutela ati: Dimi hankutedi ndi: Edja ndu tena esambeli, keli ndi: Edja ndu akumi esambeli tena esambeli.18:22 Luk. 17:3—4.

23Okone diulelu dia lʼulungu diambufana la khumʼekanga kemotshi, kakalangi mbala la ekambi andi diango diandi, diaki le wo. 24Lamʼakandiatatela mbala diango, wakayi la omotshi laki la dibasa diandi dia talata nunu dikumi. 25Keli ne dia ndi taki la diango dia ngela dibasa, khumendi atati ati: Wusundja, ndi la wadendi, la anʼandi ndu diango diandi tshe, dia ngela dibasa. 26Ku ukambi ako akukhusamela, akosengasenga ati: Khumadiondjo, utukumbete, ku layukongela diango tshe. 27Khumendi akawuki ketshi, akukimo, akudimanyia dibasa. 28Keli ukambi ako akatumbi, akatani unyandi ukambi laki la dibasa dia denariyo lukama. Ndi akawundi, akuhini khumbe, akati ati: Ongele dibasa diami. 29Okone unyandi ukambi akayakosha, akosengasenga ati: Utukumbete, ku layukongela dibasa. 30Ndi kunanga; akatuwudja lu lukanu edja ndu ndi ambongela dibasa. 31Keli lamʼakenyi anyandi ekambi akambu wakatshama, vo wakanyangi efula. Vo wakatshu, wakatutela khumewo akambu tshe wakatshama. 32Ku khumendi akaweti, akawutela ati: We ukambi wa kolo! dimi lakakudimanyia dibasa diku tshe, ne dia we akansengasenga. 33Taki ololo ndu we mbuka unyaye ketshi, uku aka-makuki? 34Khumendi akumala, akukimo le asuyanyi, edja ndu ndi ambongela dibasa tshe. 35Osoku mbanyutshela ndu Papa leli lʼulungu, naka nyu hanyudimanyiya anyanyu kolo uma lʼetema anyu.


MATEU 19

Jesu Ambumo Uma la Ngalili, Ambuya la Judiya

(Mak. 10:1-12; Luk. 16:18)

1Lamʼakashili Jesu mvuta aui aso, ndi akamo uma la Ngalili, akayi lu beke dia Judiya, la wedi wa Jorodana. 2Elui a waki wʼantu wakuyeli, ku ndi akakonoya leko.

Dikambu Dia Ndjaka Diwala

3Afarise wakayi le Jesu, wakuhimbi, wakawumbula vati: Aha ekila dia pami nkimo wadendi lu akambu tshe? 4Ndi akâkaluya diui ati: Nyu nyatali nyati: One lakatungi lʼetatelu, akatungi umi la wadi?19:4 Etat. 1:27; 5:2. 5Ndu mbakandiati ati: Aha dia dikambu ne mbayutshika untu shi la nyangu, mbayundumamana la wadendi, ku vo ahendi wayuyala untu otoi19:5 Etat. 2:24.6Okone vo kema antu ahendi ntu, wambuyala untu otoi. Untu tamamitulaki kene kakamamanya Unyashungu. 7Vo wakawumbula vati: Okoko wana wakati Mose dia mbisha umuntu mukandia wʼediakelu ka diwala, la mbukimo?19:7 Euh. 24:1—4; Mat. 5:31. 8Ndi akawatela ati: Ne dia lunyu lʼetema anyu, mbaketawo Mose nyu nkimo wadienyu, keli uma lʼetatelu, kundjala osoku. 9Dimi lambunyutela nti: Untu tshe layukimo wadendi, naka aha lu dikambu dia luseka, ku ndi ntshuka ukina, ndi ambunana. Lamʼayutshuka pami umuntu lukimwewo osoku, ndi ambunana.19:9 Mat. 5:32; 1 Kor. 7:10-11. 10Ambeki andi wakawutela vati: Naka dikambu dia umi la wadi dieko osoku, keti hasungana ntshukana. 11Keli ndi akawatela ati: Antu tshe haweyi nungula diui ne, paka wane wambushama wulu wa dilungula. 12Elenga emotshi weko, wakuto osoku uma lʼetema wʼanyengewo. Elenga ekina weko, wakatungwama le antu. Elenga ekina weko, wakayatungula ne dia diulelu dia lʼulungu. One leya nungula diui ne, adilunguli.

Jesu Ambulungula Tokendiakendia

(Mak. 10:13-16; Luk. 18:15-17)

13Wakayi la tokendiakendia le Jesu, vati: Ayuwahe anya andi ndu alombele. Ku ambeki andi wakahangwela antu. 14Keli Jesu akati ati: Nyete tokendiakendia wayi le mi, tanyasikeki, ne dia diulelu dia lʼulungu dieli dia antu uku vo. 15Ku ndi akawahe anya andi, akamo leko.

Dikambu Dia Ukundji Wulu; Waho wa Ndjaseka

(Mak. 10:17-31; Luk. 18:18-30)

16Nyulungi, untu akayi le Jesu, akati ati: Umbetsha, dikambu diʼololo diakona diayumutsha dia ndjala la lumu la pundju? 17Ndi akawutela ati: Okoko wana wamumbulaye dia dikambu dieli ololo? Otoi eko, leli ololo. Keli naka we kalanga mboto lu lumu, ukitanyiaki elembe. 18Ndi akawumbula ati: Elembe akona? Jesu akati ati: Tudiakaki19:18 Etum. 20:13; Euh. 5:17. Tunanaki.19:18 Etum. 20:14; Euh. 5:18. Tuvaki.19:18 Etum. 20:15; Euh. 5:19. Tumamanyiaki19:18 Etum. 20:16; Euh. 5:20. 19Olemia sho la nyo.19:19 Etum. 20:12; Euh. 5:16. Ulangi unyaye uku ayalangaye19:19 Lew. 19:18. 20Olongo a pami oso akawutela ati: Akambu aso tshe mbatumutshaka, dikambu diakona diambutshikala? 21Ku Jesu akawutela ati: Naka we nangaka ndjala ololo tshe, utshu, utusundja dieli la ye tshe. Udisha akanga a wula, ku we ayuyala la diango lʼulungu. Kuyi, kuyundijeli. 22Keli lamʼakuki olongo a pami diui so, ndi akatshu la lunyangu, ne dia ndi aki la diango efula.

23Jesu akatela ambeki andi ati: Mete kanyutelami ndi: Eotwelo ka kanga ongonyi lu diulelu dia lʼulungu eko wulu. 24Uambunyutela ntu ndi: Eotwelo ka kamelo lu ushu a tedi, ambuleka eotwelo ka kanga ongonyi lu diulelu dia Unyashungu dikambu dia tshitshe. 25Lamʼakuki ambeki diui so, vo wakambi efula, wakati vati: Akona ayeya nshimbamela? 26Jesu akawaende tee, akati ati: Antu haweyi ntsha dikambu so, keli Unyashungu mbeyaka ntsha akambu tshe. 27Ku Petero akûkaluya diui ati: Endia, shu tambutshika diango tshe, tambukuyela. Kayutukundja na? 28Jesu akawatela ati: Mete kanyutelami ndi: Lu lushi layuyala andja wʼuyuyu, lamʼayudjase Onʼa untu lu kati ka diulelu ka lutumbu landi,19:28 Mat. 25:31. ndu nyu nyayudjase lu kati ya diulelu dikumi la hyendi, nyayulumbuya wedja dikumi la ehendi wa Isariyele.19:28 Luk. 22:30. 29Untu tshe lambutshika mvudu, kana anangu, kana akadiyendi, kana shi, kana nyangu, kana ana, kana kete, ne dia lukumbu lami, ayulungula diango lukama lukama; ayukita lumu la pundju. 30Keli efula weli la ntundu, wayuyala lʼokongo; la efula weli lʼokongo, wayuyala la ntundu.

MATEU 20

Asi Ulimu lu Ekambo kʼElua

1Diulelu dia lʼulungu dieli uku kanga luudu, lakatshu kʼolomo la pindju dia ntuyanga asi ulimu, dia vo ndijukambela lu ekambo kandi kʼelua. 2Ndi akukana la wo dia mbafuta denariyo otoi lu lushi otoi, akatumi lʼekambo kandi kʼelua. 3Ndi akatshu ntu uku lʼeshidi divwa, akenyi akina wemadi wemalemala lu kituka. 4Ndi akawatela ati: Ndu nyu, nyutshu lʼekambo kʼelua, layunyusha kene tshe keli ololo. Ku vo wakatshu. 5Ndi akatshu ntu uku lʼeshidi dikumi lʼehendi, ndu lʼeshidi esatu, akatshi pupu. 6Lamʼakakuki unya lʼeshidi etanu, ndi akatshu, akatani akina wemadi. Ndi akawambula ati: Ukundi wemalanyu lane unya tshe wemalemala? 7Vo wakawutela vati: Ne dia nduku untu lutosengodi ulimu. Ndi akawatela ati: Ndu nyu, nyutshu lʼekambo kʼelua. 8La dikolo, kanga ekambo kʼelua akatela ulami andi a diango ati: Eta asi ulimu, uwasha difutu,20:8 Lew. 19:13; Euh. 24:15. utateli le wane wakayi lʼokongo edja ndu wa ntundu. 9Lamʼakayi wane wakayutatela nkamba lʼeshidi etanu, vo wakalungula tshe denariyo otoi otoi. 10Lamʼakayi wa ntundu, vo wakakani vati: Shu tayulungula yediko yuleki. Keli ndu vo tshe, wakalungula denariyo otoi otoi. 11Lamʼakawalungula difutu diawo, vo wakangunangunela kanga luudu. 12Vo wakati vati: Wane wa lʼokongo, wakakambi ushidi otoi utu, keli we ambuwaedimia la su, shu ane wakakambi unya tshe lu yanyi ya wulu! 13Keli ndi akâkaluya otoi awo diui ati: Ongenyi, dimi hankutshedi kolo. We hukanyi la mi dia denariyo otoi? 14Osa kene keli kaye, utshu; dimi nangaka mbisha wane wa lʼokongo uku wukuwashami. 15Undi, olembe mbeko dia dimi ntsha uku alangami la diango diami? Kuku kana we ambumbuka kandjema ne dia lukahu lami? 16Okone wa lʼokongo, wayuyala wa la ntundu; ku wa la ntundu, wayuyala wa lʼokongo.20:16 Mat. 19:30; Mak. 10:31; Luk. 13:30.

Jesu Ambuta Dia Nyoi Kandi la Eutwelu Kandi Etena ka Satu

(Mak. 10:32-34; Luk. 18:31-34)

17Lamʼakatatshokaka Jesu utsha la Jerusalema, ndi akose ambeki andi dikumi la ahendi vame, akawatela lu mbuka ati: 18Nyendi, shu ane wutatshu utsha la Jerusalema, Onʼa untu ayutukimwama le elombedi a waki la afundji. Vo wayutuwamia dia ndi mvo. 19Vo wayukimo le asi wedja dia vo mbosoka, la mbokomola, ndu dia mbudiaka lʼutamba a mpeketanya. Ku lushi la satu, ndi ayulwama.

Nyangu Ana wa Zebede Ambolonibela Anʼandi Ahuli a Waki

(Mak. 10:35-45)

20Nyangu ana wa Zebede akayi la anʼandi wʼapami le Jesu. Ndi akukhusamela, akolombe dikambu dimotshi. 21Jesu akawumbula ati: Alangaye na? Umuntu akawutela ati: Uti diui dia anʼami ahendi ane mbidjase: omotshi lu lunya laye la pami, la ukina lu lunya laye la lomoso, lu diulelu diaye. 22Jesu akâkaluya diui ati: Nyu hanyeyi kene kalombanyu. Nyu mbeyaka no dikoho diayangami no? Vo wakawutela vati: Shu mbeyaka. 23Ndi akawatela ati: Mete nyu nyayono dikoho diami. Keli mbidjase lu lunya lami la pami kana lu lunya lami la lomoso, kema dikambu diami dia mbisha untu. Keli dio dieko dikambu dia wane wakalongoswela Papa. 24Lamʼakuki ambeki dikumi dikambu so, vo wakuki anyawo ahendi yenyi. 25Keli Jesu akawaeti, akati ati: Embuledi wʼasi wedja watuwahamelaka. Antu awo a waki watuwaulelaka. 26Keli lʼatei anyu tayalaki osoku.20:26 Luk. 22:25-26. One lalanga ndjala wuki lʼatei anyu, dieli la ndi dia ndjala ukambi anyu. 27One lalanga ndjala la ntundu kanyu, dieli la ndi dia ndjala fumbi kanyu.20:27 Mat. 23:11; Mak. 9:35; Luk. 22:26. 28Ndu Onʼa untu, kundja dia antu mbukambela ulimu, keli akayi dia mbakambela ulimu, la dia mbakimwela lumu landi uku etshungwelu ka antu efula.

Akanga a Tutshungu Ahendi la Jeriko

(Mak. 10:46-52; Luk. 18:35-43)

29Lamʼakawayatumbaka uma la Jeriko, ului a wuki wʼantu wakayeli Jesu. 30Nyulungi, akanga a tutshungu ahendi wakadjashi lʼumamu a mbuka. Ku lamʼakawuki vati: Jesu kateti, vo waka-hangohango vati: We Kanula ya Davidi, utuki ketshi! 31Keli ului wʼantu wakahangwela vati: Nyuyali ki. Keli vo wakaleki mpangohango vati: We Kanula ya Davidi, utuki ketshi! 32Ku Jesu akemala, akawaeti. Ndi akawambula ati: Alanganyu dimi nyutshela na? 33Vo wakawutela vati: Khumadiondjo, ashu asu wasene. 34Jesu akangasana la ketshi, akanandia ashu awo. Kemʼedja vo wakasene, wakuyeli.

MATEU 21

Jesu Ambukuma la Jerusalema la Lutumbu

(Mak. 11:1-11; Luk. 19:28-40; Joa. 12:12-19)

1Lamʼakawasukana utsha la Jerusalema, vo wakakumi la Betefange, lʼUkungu wʼEweli. Ku Jesu akatumi ambeki andi ahendi; 2akawatela ati: Nyutshu utsha la ngelu keledinyu, nyayutana pundia ukelekami la onʼato. Kanyuyikelekuli, kanyuyi la yo le mi. 3Naka untu omotshi ayunyumbula, kanyuwuteli nyati: Khumadiondjo kayi-humba. Kemʼedja ndi ayuyituma. 4Dikambu so diambuyala dia nshidiya diui diakati umvutshi ati:

5Nyuteli ona umuntu a Siona nyati: Endia, khumʼekanga kaye kayayi le ye, Ndi la memakana, ahemi ladiku dia pundia, Ndu ladiku dia osongo a pundia, lakuto le pundia.21:5 Zek. 9:9.

6Ambeki wakatshu, wakatshi uku akawatela Jesu. 7Vo wakayi la pundia la osongo a pundia, wakakitsha ahondo ladiku diayo, ku ndi akadjase ladiku diayo. 8Antu wakaleki efula wakali ahondo awo lu mbuka. Akina wakakote avundja wʼetamba, wakali lu mbuka. 9Elui wʼantu, wane wakatatshokaka la ntundu kandi ndu wakatuyelaka, wakatahangohango vati: Hosana21:9 Esam. 118:25. le Kanula ya Davidi! One luyi lu lukumbu la Khumadiondjo eko la otshoko!21:9 Esam. 118:26. Hosana lʼulungu! 10Lamʼakandiakumi la Jerusalema, asi usumba tshe wakakasana; wakati vati: Akona one na? 11Elui wʼantu wakati vati: Uku eli umvutshi Jesu, uma la Nazareta ka la Ngalili.

Jesu Ambutshanya Asi Kituka Uma lʼEtemwelo

(Mak. 11:15-19; Luk. 19:45-48; Joa. 2:13-22)

12Jesu akoto lʼetemwelo ka Unyashungu. Ndi akatshanya wane tshe wakasundjaka ndu wakasumbaka lu etemwelo. Ndi akatshulula mesa wʼamingudi wa falanga, ndu ekala wʼasundijishi wa khudumba. 13Ndi akawatela ati: Akafundiama ati: Weti luudu lami vati: Luudu la dombelo.21:13 Is. 56:7. Keli nyu nyambuluhiluya wuku wʼapotodi.21:13 Jer. 7:11. 14Akanga a tutshungu la akanga wa tshumbi wakayi le ndi lu etemwelo, ku ndi akakonoya. 15Keli lamʼakenyi elombedi la afundji akambu wa mamba wakandiatshi, ndu akendia wahangohango lu etemwelo vati: Hosana le Kanula ya Davidi! vo wakuki yenyi. 16Ku vo wakawumbula vati: We mbukaka okone wata akendia aso? Jesu akawatela ati: Elu; nyu nyatali nyati: We akaluwanya diandu lʼenyo Wa ana wʼashashi la waloma?21:16 Esam. 8:2.

17Ndi akatshiki, akamo uma lʼusumba, akatshu la Betaniya, akatuhanga leko.

Wulu wa Mbetawo

(Mak. 11:12-14, 20-26)

18Lamʼakatakalulaka Jesu utsha lʼusumba la pindju, ndi akuki ndjala. 19Lamʼakandenyi utamba a fingu lʼumamu a mbuka, ndi akatshu laawo. Ndi kuntana nduku engo loko, paka akatshi atu. Ku ndi akatela utamba ati: Elua tawotokaki ntu le ye pundju! Kemʼedja utamba a fingu akalengela. 20Lamʼakenyi ambeki dikambu so, vo wakambi. Vo wakati vati: Ukundi ambolengela utamba a fingu shashimuya okone? 21Jesu akâkaluya diui ati: Mete kanyutelami ndi: Naka nyu nyeko la mbetawo ndu hanyukandiakandia, nyu hanyutsha paka dikambu diutshedimi utamba a fingu one tu. Keli naka nyayutela ukungu one nyati: Uyanya, uyakadja lʼuduwa, dikambu so mbeyaka ntshama.21:21 Mat. 17:20; 1 Kor. 13:2. 22Naka nyu la mbetawo, nyayulungula akambu tshe walombanyu lu dombelo dianyu.

Wambumbula Jesu Dia Wulu Audi

(Mak. 11:27-33; Luk. 20:1-8)

23Lamʼakoto Jesu lʼetemwelo, elombedi a waki la dikumanyi dia wudja wakayi le ndi. Lamʼakandetshaka antu, vo wakawumbula vati: La wulu akona watshaye akambu ane? Ndu akakusha wulu one na? 24Jesu akâkaluya diui ati: Ndu dimi layunyumbula umbula omotshi. Naka nyu nyayukadimula umbula ako, ku ndu dimi layunyutela uma lu wulu akona watshami akambu ane. 25Batiza ka Joani, uma lendi akito? Uma lʼulungu, kana uma le antu? Vo wakakani yimba vati: Lamʼayututa shati: Uma lʼulungu, ndi ayuta ati: Ya ukundi akinyu kumbetuwo? 26Keli naka shu tayuta shati: Uma le antu, shu mbukaka elui wʼantu woma, ne dia antu tshe mamemaka Joani vati: Umvutshi mbendi. 27Okone vo wakâkaluya Jesu diui vati: Shu hateyi. Ndu ndi akawatela ati: Ndu dimi hanyutela uma lu wulu akona watshami akambu ane.

 

 

Wela wa Ana Apami Ahendi

28Ukundi akananyu na? Untu aki la ana apami ahendi. Ndi akayi le la ntundu, akati ati: Onʼarai, utshu utukambi elo lʼekambo kʼelua. 29Ndi akâkaluya diui ati: Dimi halangi. Ku lʼokongo diku, ndi akakadimula utema, akatshu. 30Ndi akayi le la hendi, akawutela pupu. Ndi akâkaluya diui ati: Dimi layutsho, uwandji; ku ndi kuntsho. 31Vo ahendi, akona akatshi lulangu la shi? Vo wakati vati: One la ntundu. Jesu akawatela ati: Mete kanyutelami ndi: Elungudi wʼelambu la amantu wa luseka wayunyumela mboto lu diulelu dia Unyashungu. 32Joani akayi le nyu lu mbuka ka akambu wʼololo, ku nyu kumbêtawo. Keli elungudi wʼelambu la amantu wa luseka wakawetawo.21:32 Luk. 3:12; 7:29-30. Lamʼakanyenyi dikambu so, nyu kunkadimula etema lʼokongo diku, dia nyu mbêtawo.

Ekambi wʼEkambo wa Kolo

(Mak. 12:1-12; Luk. 20:9-19)

33Nyulungi wela ukina. Kanga luudu omotshi akiko, lakakambi ekambo kʼelua.21:33 Is. 5:1-2. Ndi akahiki lukumbu lʼetamba wa lumu lʼutshimba ato; akatshimi difuku dia mamulaka elua loko; akahiki luudu lʼetangelu. Ndi akakitshikela ekambi wʼekambo, akatshu lu kete kina. 34Lamʼakasukana eleku ka dielelo diʼelua, ndi akatumi ekambi andi le ekambi wʼekambo dia ntosa elua andi. 35Ku ekambi wʼekambo wakose ekambi andi: wakakomola omotshi, wakadiaki ukina, wakuki ukina ave. 36Ndi akatumi ekambi andi ekina wuleki wa ntundu efula, ku vo wakatshela pupu. 37Keli lʼokongo diku, ndi akatumela onʼandi; akati ati: Wayolemia onʼami. 38Keli lamʼakenyi ekambi wʼekambo ona, vo wakatanela vati: Ukito uku. Nyeso tudiaki, katose sangu diandi. 39Ku vo wakawundi, wakusukula uma lʼekambo, wakudiaki. 40Okone lamʼayuya kanga ekambo kʼelua, ukundi ayundutshela ekambi wʼekambo eso? 41Vo wakawutela vati: Ndi ayudiaka antu wa kolo aso tshe, ayutshikela ekambi ekina ekambo, wane wayuwushaka elua lu deku diawo.

42Jesu akawambula ati: Nyu kumbala lu afundelu ati: Dive diakatuni ambiki a luudu, Mbakayala ote wa tshuku. Dikambu so diakayala uma le Khumadiondjo, Ndu dio dieko dikambu dia mamba lu ashu asu?21:42 Esam. 118:22-23.

43Okone dimi lambunyutela ndi: Wayunyokosola diulelu dia Unyashungu, ku wayudisha wudja watotokaka elua adio. 44One layoko lu dive ne, ayuhimbohimbo tenyi. Keli lamʼayudiokwela untu omotshi, diayuhandijula uku ditshu.

45Lamʼakuki elombedi a waki la Afarise wela andi, vo wakeyi vati: Shu mbatandi. 46Lamʼakawayangi mbundia, vo wakuki elui wʼantu woma, ne dia vo wakolemia uku umvutshi.

MATEU 22

Dambu Dia Tshuki, la Antu Wakaseke Ndja

1Jesu akahula diui, akawaukela wela ntu ati: 2Diulelu dia lʼulungu diambufana la khumʼekanga kemotshi, lakakatela onʼandi a pami dambu dia tshuki. 3Ndi akatumi ekambi andi dia nteta wane wakandialadiya lu dambu dia tshuki, keli vo kunanga ndja. 4Ndi akatumi ekambi andi ekina ntu ati: Nyututeli wane wakamaladiya lu dambu nyati: Nyulungi, dimi lambolongosola ma diami dia dikolo: ngombe yami la esongo wa ngombe wununyi wambudiakema, la diango tshe diambolongoswama. Nyuyi lu dambu dia tshuki. 5Keli vo wakonyola dikambu diako, wakatshu lu akambu awo: omotshi akatshu lʼekambo kandi, ukina lʼukandia andi. 6Akina wakandi ekambi andi, wakatshela kolo, wakadiaki. 7Khumʼekanga akumala kele. Ndi akatumi alimbi andi, ku vo wakatulanya andjakanyi aso, ndu wakatutshumba usumba awo. 8Ku ndi akatela ekambi andi ati: Diango dia tshuki diambolongoswama, keli antu wakamaladiya, tawaki ololo. 9Okone nyutshu lu asanga wa mbuka, nyuteti wane wayunyutana, wayi lu dambu dia tshuki. 10Ku ekambi eso wakatshu lu wambuka, wakasanganya antu tshe wakawatani, ndu wa kolo, ndu wʼololo. Okone luudu la tshuki lakaluli too lʼambetami wa dambu.

11Keli lamʼakoto khumʼekanga dia ndjendia ambetami wa lu dambu, ndi akenyi untu omotshi laki kundja la dihondio dia tshuki loko. 12Ndi akawumbula ati: Ongenyi, ukundi akayotwe lone aha la dihondio dia tshuki? Untu ako akatewala. 13Ku khumʼekanga akatela ekambi andi ati: Nyukeleki lʼanya ndu lʼekulu, nyuwukadja lu udjima wa lʼandja. Delu diayuyala leko ndu ekeketanyelu ka anyu,22:13 Mat. 8:12; 25:30; Luk. 13:28. 14ne dia antu efula waketami, keli antu tshitshe mbambosonwama.

Wambumbula Jesu Dia Mbundia lu Lulimi: “Kana Ololo Nambula Kayisa”

(Mak. 12:13-17; Luk. 20:20-26)

15Afarise wakatshu, wakadji sheki ya nyanga wuhu wukukiwo mundia Jesu lu aui andi. 16Vo wakatumi ambeki awo kame la asika Herode. Ku vo wakatuwumbula vati: Umbetsha, shu mbeyaka shati: Kanga mete keye; ndu we atetshaka antu mbuka ka Unyashungu lu mete. We hakanela nduku untu, ne dia we hadji yimba dia wuhu akona weli antu. 17Okone ututeli uku akanaye. Eko ekila dia nfuta elambu le Kayisa, kana kema? 18Keli Jesu akeyi longo lawo; akawambula ati: Nyu akanga a lukesu, okoko wana wampimbanyu? 19Uhunyomenya falanga yalambulawo. Vo wakawela denariyo otoi. 20Ku Jesu akawambula ati: Efanelu la efundelu kaki na kene? 21Vo wakûkaluya diui vati: Ka Kayisa. Ku ndi akawatela ati: Okone nyusha Kayisa diango dia Kayisa; nyusha Unyashungu diango dia Unyashungu. 22Lamʼakawuki diui so, vo wakambi; wakutshiki, wakatshu.

Kana Eulwelu kʼUma lu Nyoi Keko

(Mak. 12:18-27; Luk. 20:27-40)

23Lushi lako, Asaduke, wane watutaka vati: Eulwelu kʼuma lu nyoi kemako,22:23 Etsh. 23:8. wakayi le Jesu. Vo wakawumbula umbula omotshi, 24vati: Umbetsha, Mose akati ati: Naka pami kemotshi ambuvo, ku ndi kuntutshi ana, onangu kakitani la wadendi, dia ndi mbulwela onangu luhanga.22:24 Euh. 25:5. 25Lʼatei asu kaki anangu esambeli. Lʼenundu akatshuki wadi, akavu. Ku lamʼakindi kumbuta ana, ndi akatshikela onangu wadendi. 26Ndu la hendi akatshi osoku, ndu la satu, edja ndu lʼesambeli. 27Ndu umuntu akayuvo lʼokongo awo tshe. 28Okone lu eulwelu kʼuma lu nyoi, ndi ayuyala wadi a na lʼatei wʼantu aso esambeli? ne dia waki la ndi vo tshe.

29Ku Jesu akâkaluya diui ati: Nyu nyambunganela, ne dia nyu hanyeyi afundelu, kana wulu wa Unyashungu. 30Lu eulwelu kʼuma lu nyoi, vo hawutshuki, kuyanga ntshukama. Keli vo weli uku andjelo lʼulungu. 31Keli dia eulwelu ka wavo uma lu nyoi, nyu nyatali diui diakati Unyashungu ati: 32Dimi keli Unyashungu wa Abarahama, Unyashungu wa Isaka, Unyashungu wa Jakoba22:32 Etum. 3:6.? Ndi kema Unyashungu a wavo, keli eko Unyashungu a wasena. 33Lamʼakuki ului wʼantu diui so, vo wakambi dia wetshelu andi.

Olembe Akona Wuleki Wuki?

(Mak. 12:28-34)

34Keli lamʼakuki Afarise vati: Ndi ambutewadia Asaduke, vo wakasangana kame. 35Otoi awo aki umbeyi wʼelembe, akambula Jesu ne dia mbuhimba ati: 36Umbetsha, lu elembe, olembe akona wuleki wuki? 37Jesu akawutela ati: Ulangi Khumadiondjo Unyashungu aye lʼutema aye tshe, la lumu laye tshe, ndu la yimba yaye tshe.22:37 Euh. 6:5. 38Olembe oso, mbeli olembe wuleki wuki ndu wa ntundu. 39Olembe a hendi ambufana ati: Ulangi unyaye uku ayalangaye.22:39 Dew. 19:18. 40Elembe tshe la aui wa amvutshi wambuhanema lu elembe ene ehendi.22:40 Luk. 10:25-28.

Jesu Ambumbula Afarise Dia Kristu

(Mak. 12:35-37; Luk. 20:41-44)

41Lamʼakasangana Afarise kame, Jesu akawambula umbula omotshi, 42ati: Ukundi akananyu dia Kristu na? Kanula ya na yendi? Vo wakawutela vati: Kanula ya Davidi. 43Ndi akawambula ati: Ukundi akaweti Davidi lakaludiama la Nyuma kʼOlolo, ati: Khumadiondjo, akandiati ati: 44Khumadiondjo akatela Khumemi ati: Udjase lu lunya lami la pami, Edja ndu lambukitsha atunyi aye la tshina diʼekulu aye?22:44 Esam. 110:1.

45Naka Davidi akaweti ati: Khumadiondjo, ya ukundi wendi kanula yandi? 46Nduku untu akeyi mbukaluya diui. Uma lu lushi loso, untu kundjala la dihunga dia mbumbula embula ntu.

MATEU 23

Jesu Ambuhunwela Antu Dia Afarise

(Mak. 12:38-40; Luk. 11:37-54; 20:45-47)

1Ku Jesu akatela elui wʼantu la ambeki andi ati: 2Afundji la Afarise mbudjashi lu kati ka Mose, 3okone nyutshaki ndu nyetawoki akambu tshe wanyutelawo. Keli tanyutshaki uku atuwutshaka, ne dia vo watusambishaka, keli hawutshi. 4Vo watukelekaka eshiko wa wetshu, wa wulu memba, watuwaheka lu aheka wʼantu. Keli vame hawulangi mbaunyiya kuyanga la luhita. 5Keli vo watutshaka etsha awo ne dia menama le antu.23:5 Mat. 6:1. Vo watuhamiaka tetshi tawo ta dikuhu tufundiami avesa wufundiami elembe.23:5 Euh. 6:8. Watokokolaka ehimbu23:5 Wal. 15:38. wa ahondo awo. 6Vo watulangaka ahuli wa nemo lu alambu, la die diuleki amena lu temwelo, 7la waemu lu tuka; ndu dia antu mbaeta vati: Umbetsha. 8Keli nyu tanyetamaki umbetsha, ne dia nyu nyeko la umbetsha otoi, ku nyu tshe nyeko antu la onangu. 9Tanyetaki untu a lu kete nyati: Shesu, ne dia nyu nyeko la Shesu otoi, ndi eko lʼulungu. 10Tanyetamaki ewandiji, ne dia nyu nyeko la uwandji otoi, Kristu ndiame. 11Keli one luleki wuki lʼatei anyu, kayali ukambi anyu.23:11 Mat. 20:26-27; Mak. 9:35; 10:43-44; Luk. 22:26. 12Untu tshe layambiya, ayukitshakitshama. Untu tshe layakitshakitsha, ayumbiyama.23:12 Luk. 14:11; 18:14.

 

Fono Esambeli

13Keli fono kayayi le nyu, afundji la Afarise, akanga a lukesu! ne dia nyu nyatudihelaka antu lukuki la diulelu dia lʼulungu. Nyu nyame hanyoto loko, ku hanyetawo dia wane walanga mboto woto.23:13 23:14 = “Fono kayayi le nyu, afundji la Afarise, akanga a lukesu! ne dia nyu nyatohotolaka wadi waki edu mvudu, ndu nyatolombaka alombelo wʼetali ne dia dienyanyu. Okone dianyelu dianyu diayuleka wuki.” = nfundamaka paka la tshina dia page, aha lʼatei, lu abuku amotshi. 14Fono kayayi le nyu, afundji la Afarise, akanga a lukesu! ne dia nyu nyatohotolaka wadi waki edu mvudu, ndu nyatolombaka alombelo wʼetali ne dia dienyanyu. Okone dianyelu dianyu diayuleka wuki. 15Fono kayayi le nyu, afundji la Afarise, akanga a lukesu! ne dia nyu nyatetetaka lu ashi a waki ndu lu kete dia mbete untu omotshi umbetawudi a dikambu dianyu. Lamʼambunduyala umbetawudi a dikambu dianyu, ku nyu mbete onʼa luwinga la dja, lunyuleki tena pendi.

16Fono kayayi le nyu, elombodi a tutshungu, nyu wane watutaka nyati: Naka untu ambutshiba etemwelo, nduku dikambu; keli naka untu ambutshiba paunyi ka lu etemwelo, keti ndi ambutshungama lu etshibelu kandi! 17Nyu akanga a dinginya wa tutshungu! Engo kakona kuleki wuki, paunyi, kana etemwelo kakakidia paunyi? 18Ndu nyati: Untu tshe latshiba ediakelu, kema la dikambu. Keli untu tshe latshiba ushasha wa loko, ndi ambutshungama. 19Nyu akanga a tutshungu! Engo kakona kuleki wuki, ushasha, kana ediakelu katukidiaka ushasha? 20Okone one latshiba ediakelu, ndi ambutshiba ndu diango tshe dieli loko. 21One latshiba etemwelo, ndi ambukitshiba, to la one ludjashi loko. 22One latshiba ulungu, ambutshiba kati ka diulelu ka Unyashungu,23:22 Is. 66:1; Mat. 5:34. to la one ludjashi loko.

23Fono kayayi le nyu, afundji la Afarise, akanga a lukesu! ne dia nyu nyatukimoka tenyi dia dikumi dia nyumba, ndu luhuhu, ndu samimbala,23:23 Lew. 27:30. ku nyatukaltka akambu wuleki waki lu elembe, uku dialelu dʼololo, ketshi, la mbetawo. Aki ololo dia nyu ntsha akambu aso, keli aha nkale akambu akina. 24Nyu elombodi a tutshungu, nyatolengolaka tshimbatshimba la djungo, nyatomenaka kamelo! 25Fono kayayi le nyu, afundji la Afarise, akanga a lukesu! ne dia nyu nyatotshaka lʼandja a dikoho la donga, keli lʼetei awo ambulula too la dihotwanelu la dishi. 26We Ufamse a tshungu! utaotshisha lʼetei a dikoho la donga, okone ndu lʼandja ayuyala pudipudi.

27Fono kayayi le nyu, afundji la Afarise, akanga a lukesu! ne dia nyu nyeko uku waumbu wediawo ladiku,23:27 Etsh. 23:3. weli amena lʼandja, keli lʼetei awo, vo wambulula la weka wa edu wʼantu la mindu tshe. 28Okone ndu nyu menamaka antu wʼololo lu ashu wʼantu, keli lʼetei etema anyu, nyu yambulula too la lukesu la akambu wa kolo.

29Fono kayayi le nyu, afundji la Afarise, akanga a lukesu! Ne dia nyu nyatuhikaka waumbu wa amvutshi, nyatusangaka waumbu wʼantu wʼololo. 30Nyu nyatutaka nyati: Ututuyala lu nshi ya watshesu, tshiki shu komboto la wo lu unungu wa dikila diʼamvutshi. 31Okone nyu nyambuyafunga nvati: Shu teko tukanula ta andjaki wʼamvutshi. 32Ku nyuludia yediko ya watshenyu. 33Nyu elui, ndu diuhu dia akhuha,23:33 Mat. 3:7; 12:34; Luk. 3:7. ukundi ayunyuhandia elumbwelu ka luwinga la dja? 34Okone dimi latunyutumelaka amvutshi la akanga a yimba, la afundji. Nyu nyayudiaka amotshi udiakadiaka, akina lu utamba a mpeketanya. Nyayokomola akina emambu lu temwelo dianyu, nyayuwasuya lu usumba lʼusumba. 35Okone dikila tshe dia antu wʼololo diakako la kete diayuyala le nyu, uma ka dikila dia Abele23:35 Etat. 4:8. untu ololo edja ndu dikila dia Zekamya,23:35 2 Ek. 24:20-21. onʼa Barakiya, lakanyadiaki lʼasa etemwelo la ediakelu. 36Mete kanyutelami ndi: Akambu ane tshe wayuyala le wa lu lolonga lone.

Jesu Ambulelela Jerusalema

(Luk. 13:34-35)

37Yee, Jerusalema, Jerusalema, latudiakaka amvutshi, latukaka wane watuwukutumelaka ave! Ndi tena efula diakamalangi nsanganya anʼaye, uku atusanganyaka wali a koko ana ato la tshina dia ahafu ato, keli nyu kunanga li! 38Endia, wambunyutshikela khumbu kanyu anyanya. 39Dimi lambunyutela ndi: Nyu hanyuyomena edja ndu lamʼayunyuta nyati: One layayi lu lukumbu la Khumadiondjo eli la otshoko.

MATEU 24

Jesu Ambutela Ambeki Audi Dia Ehandjwelu ka Etemwelo

(Mak. 13:1-2; Luk. 21:5-6)

1Jesu akatumbi uma lʼetemwelo, akatatshokaka. Ambeki andi wakayi le ndi dia ndjuwenya mvudu ya etemwelo. 2Keli ndi akâkaluya diui ati: Nyu hanyenyi diango ne tshe? Mete kanyutelami ndi: Nduku dive diayutshikala ladiku dia dikina lane, diahokoshama. 3Lamʼakadjashi Jesu lʼUkungu wʼEweli, ambeki wakayi le ndi vame, wakawutela vati: Ututeli, etena kakona kayuyala akambu aso? Ayuyala djimbitelu yakona ya lamʼayuyuya ndu yʼekumelu kʼetena kene? 4Jesu akâkaluya diui ati: Nyewo, untu tanyunganyiaki. 5Ne dia antu efula wayuya lu lukumbu lami, wayuta untu lʼuntu ati: Dimi keli Kristu. Vo wayunganyia antu efula. 6Nyu nyayuka akambu wa ata la kumu ya ata. Nyewoki, tanyukananaki, dieli la akambu aso dia ndja, keli ekumelu atayi. 7Wudja ayolosha wudja ukina. Diulelu diayolosha diulelu dikina. Ndjala ka kasha la adidimu wa kete wayuyala lu dihuli la dihuli. 8Keli akambu aso tshe weli etatelu kʼasui.

9Ku vo wayunyukimo lu asui, wayunyudiaka. Nyu nyayuhetshama lu wedja tshe ne dia lukumbu lami.24:9 Mat. 10:22. 10Ku antu efula wayuyala wodu, wayufungana, wayuhetshanya. 11Amvutshi efula wa kashi wayunela, wayunganyia antu efula. 12Ne dia lamʼavufula akambu wa kolo, ngandji kʼantu efula kayola. 13Keli one latetemala edja ndu lʼekumelu, ayushimbamela.24:13 Mat. 10:22. 14Lukumu lʼololo lone la diulelu layusambishama lu kete tshe, uku omenyi le wedja tshe. Lʼokongo diku, ekumelu kayuya.

15Okone lamʼayunyena elanyelu ka wononyi kakati umvutshi Danyele24:15 Dan. 9:27; 11:31; 12:11. kemadi lu dihuli diʼekila (one lala akambu ane amani fundu), 16wane weli la Judiya kawulawo lʼekungu. 17One leli ladiku dia luudu takitaki dia ntosa diango uma lu luudu landi. 18One leli lʼekambo takalulaki dia ntosa koti diandi.24:18 Luk. 17:31. 19Keli ndi fono kayuyala lu nshi sho le wane weli la waemi ndu le wane walomia ana awele li! 20Nyolombe nyati: Elawelu kasu tayalaki lʼeleku ka tshitshi, kana lu lushi lʼekila. 21Ne dia lʼokongo diku, fono ka wulu kayuya, wuhu wahatayala uma kʼetatelu kʼandja edja ndu kakiane,24:21 Dan. 12:1; Eny. 7:14. ndu wuhu wahayalaki pundju. 22Utunduyala nshi sho kunsusama, tshiki nduku untu lutushimbamela. Keli wayususa nshi sho ne dia esonami. 23Lʼetena keso, naka untu ayunyutela ati: Endia, Kristu eko lane! kana ati: Ndi eko lane! tanyetawoki. 24Ne dia wane wayudimbiya antu vati: Kristu mbesu, la amvutshi mbesu, wayutumba. Vo wayenya tulimbitelu la akambu wa mamba dia munganyia ndu esonami, naka vo wayeya ntsha. 25Nyulungi, dimi lambutanyutedi. 26Okone, naka wayunyutela vati: Nyendi, lʼusui kendi, tanyutshokaki; kana, wayunyutela vati: Nyendi, lu mvudu ya lʼetei kendi, tanyetawoki. 27Uku atungadimoka dingadimu dia ndjadi lu leke lʼehutwelu ka unya, ku dio menama lu leke lʼedjelu ka unya, osoku mbayuyala eyelu ka Onʼa untu.24:27 Luk. 17:23-24. 28Lenʼeli edu, leko kayusanganaka pungu kame.24:28 Luk. 17:37.

Tulimbitelu ta Eyelu ka Jesu

(Mak. 13:24-27; Luk. 21:25-28)

29Kemʼedja lʼokongo wʼasui wa lu nshi sho, unya ayukadimo udjima,24:29 Is. 13:10; Joe. 2:10, 31; 3:15; Eny. 6:12. ngondio hukashiya ntu,24:29 Is. 13:10; Ez. 32:7; Joe. 2:10; 3:15. toto tayoko uma lʼulungu.24:29 Is. 34:4; Eny. 6:13. Diango dia wulu dia lʼulungu diayusutshasutshama.24:29 Joe. 2:10. 30Ku djimbitelu ya Onʼa untu yayene lʼulungu. Wedja tshe wa la kete wayulela, wayena Onʼa untu ayayi lu wangi wa lʼulungu24:30 Dan. 7:13; Eny. 1:7. la wulu ndu la lutumbu la wuki. 31Ndi ayutuma andjelo andi la diui dia wuki dia pungi. Vo wayutusanganya esonami andi uma lu beke nei, uma lu kuma kemotshi kʼulungu edja ndu lu kuma kekina.

Djimbitelu Uma lʼUtamba a Fingu

(Mak. 13:28-31; Luk. 21:29-33)

32Nyose wetshelu uma lʼutamba a fingu. Lamʼatuyalaka lutahi lawo woduwodu, lamʼatuwutundjaka amonga awo, nyu nyateyaka nyati: Owo aya suki. 33Okone ndu nyu lamʼayunyena akambu ako tshe, nyayeya nyati: Onʼa untu aya kasuki, aya ka suku. 34Mete kanyutelami ndi: Antu wa lolonga lone hawushila, tshikima akambu aso tshe wambushidiyama. 35Ulungu la kete wayushila, keli aui ami hawushila.

36Keli nduku untu leya lushi lako kana unya ako, kuyanga andjelo wa lʼulungu, kuyanga Ona, paka Papa ndiame. 37Uku aki lu nshi ya Noa,24:37 Etat. 6:5-8. mbayuyala eyelu ka Onʼa untu. 38Lu nshi yako, la ntundu ka elula atayi, antu wakalekaka, wakanokaka, wakatshukanaka, wakatshukamaka, edja ndu lushi lakoto Noa lu watu a luudu. 39Vo kumbeya, edja ndu lamʼakayi elula, akawakhumela tshe.24:39 Etat. 7:6-24. Osoku mbayuyala eyelu ka Onʼa untu. 40Etena keso, antu ahendi wayuyala lʼekambo, wayosa omotshi, ku wayutshika ukina. 41Amantu ahendi wayohela diango lu dive, wayosa omotshi, ku wayutshika ukina. 42Okone nyewo, ne dia nyu hanyeyi lushi layuya Khumenyu. 43Keli nyeyi nyati: Kanga luudu, utundeya unya wayuya uvi, tshiki ndi utosena, ndu tutundetawo luudu landi ntundiwama. 44Okone ndu nyu, dieli la nyu dia ndjalongosola, ne dia Onʼa untu ayuya lu unya wahanyalungamela.24:44 Luk. 12:39-40.

Ukambi a Kolamelu la Ukambi a Kolo la Difutu Diawo

(Luk. 12:41-48)

45Ukambi akona weli la kolamelu la yimba, wakakitsha khumendi ladiku dia antu wa luudu landi, dia mbashaka mbu ya nde yawo lu tena diayo? 46Lamʼayuya khumendi, lamʼayundutana atsha osoku, ukambi oso ayuyala la otshoko. 47Mete kanyutelami ndi: Ndi ayukitsha ladiku dia diango diandi tshe. 48Keli lamʼayuta ukambi a kolo uku lʼutema andi ati: Khumemi ambutubiya. 49Ku lamʼayundutatela nkomola anyandi ekambi, lamʼayundiolekaka, lamʼayundionokaka la ambidjoki a wanu, 50khumi a ukambi ako ayuya lu lushi lahandialungamela, ndu lu unya wahandeyi. 51Ndi ayokomola wulu, ndu ayukitsha kame la akanga a lukesu. Leko, antu wayulela ndu wayokeketanya anyu awo.

MATEU 25

Esckaseka Dikumi wa Dimuma

1Lushi loso, diulelu dia lʼulungu diayuyala uku esekaseka dikumi wa dimuma, wakose atala awo,25:1 Luk. 12:35. wakatshu la ntusangela utshuki a wadi. 2Atanu awo waki dinginya, atanu waki la yimba. 3Lamʼakose akanga a dinginya atala awo, vo kombosa iso, 4Keli akanga a yimba wakatshu la iso lu sayi yawo ndu lu atala awo. 5Lamʼakatubiya utshuki a wadi, esekaseka ako tshe wakanyingonyingo, wakalali djo. 6Lʼasa ndeki, wakadji dielu van. Endia, utshuki a wadi! Nyuyi la ndijusangela. 7Ku esekaseka eso tshe waketo, wakalongosola atala awo. 8Akanga a dinginya wakatela akanga a yimba vati: Nyutusha yema yʼiso, ne dia atala asu wutsha nyimala. 9Keli akanga a yimba wakâkaluya diui vati: Iso hukuka le su ndu le nyu, undu. Nyutshu le wane watusundjaka, nyutuyasumbeli. 10Lamʼakawatshu dia ntusumba iso, utshuki a wadi akayi. Okone wane wakayalongosola, wakoto la ndi lu dambu dia tshuki, ku wakadihi lukuki. 11Lʼokongo diku, ndu esekaseka ekina wakayi, wakati vati: Khumadiondjo, Khumadiondjo, utudihula. 12Ku ndi akâkaluya diui ati: Mete kanyutelami ndi: Dimi halanyeyi.25:12 Luk. 13:25. 13Okone nyulungamelaki, ne dia nyu hanyeyi lushi kana unya.

Talata

(Luk. 19:11-27)

14Dikambu ne dieli uku untu lakayangi ntsho lu kete kina. Ndi aketi ekambi andi, akatshikela diango. 15Ndi akasha omotshi talata tshanu, ukina talata hyendi, ukina talata otoi, le untu lʼuntu uku yimba yandi. Ku ndi akatshu lu lokendo. 16One lakalungula talata tshanu, akatshi la yo ukandia, akakundja talata kina tshanu. 17Ndu one lakalungula talata hyendi, akakundja kina hyendi. 18Keli one lakalungula otoi, akatshu, akatutshima lu kete, akatushe lufalanga la khumendi. 19Lamʼaketi nshi kambi, uwandji wʼekambi ako akayi, akali la wo diango. 20One lakalungula talata tshanu akayi, akela talata kina tshanu. Ndi akati ati: Khumadiondjo, we akambisha talata tshanu, endia, dimi lakakundja talata kina tshanu. 21Khumendi akawutela ati: Kawo, we ukambi wʼololo la kolamelu. We aki la kolamelu lu diango tshitshe, dimi layukukitsha ladiku dia diango efula. Oto lu ongenongeno wa khumeye. 22Ndu one lakalungula talata hyendi akayi, akati ati: Khumadiondjo, we akambisha talata hyendi. Endia, dimi lakakundja talata kina hyendi. 23Khumendi akawutela ati: Kawo, we ukambi wʼololo la kolamelu. We aki la kolamelu lu diango tshitshe, dimi layukukitsha ladiku dia diango efula. Oto lu ongenongeno wa khumeye. 24Ndu one lakalungula talata otoi akayi, akati ati: Khumadiondjo, dimi nkeyaka ndi: Kanga ngala keye, latunaka lamʼakiye kumune, latusanganyaka lamʼakiye kunyanganya. 25Ku dimi lakuki woma, lakatshu, lakatushe talata kaye lu kete. Henyi engo kaye kene! 26Keli khumendi akûkaluya diui ati: We ukambi a kolo la shuasua! We akeyi wati: Dimi katunaka lamʼakimi kumune, ndu katusanganyaka lamʼakimi kunyanganya? 27Diaki la ye dia nkimo talata kami le asondjanyi, tshiki lamʼuyemi ane, dimi lutuyulungula talata kami ndu waho. 28Okone nyohotole talata keku, nyukisha one leli la talata dikumi. 29Ne dia leli la diango, wayuwusha dikina, ku ndi ayuyala la efula. Keli one laha la engo wayohotola ndu kene keli la ndi.25:29 Mat. 13:12; Mak. 4:25; Luk. 8:18. 30Nyukadja ukambi wʼanyanya uku lu udjima a lʼandja. Leko, antu wayulela ndu wayokeketanya anyu awo.25:30 Mat. 8:12; 22:13; Luk. 13:28. 25:30 Luk. 19:11-27.

Elumbwelu

31Lamʼayuya Onʼa untu lu lutumbu landi, la andjelo tshe kame la ndi,25:31 Mat. 16:27. ndi ayudjase lu kati ka diulelu ka lutumbu landi.25:31 Mat. 19:28. 32Wedja tshe wayusanganyema la ntundu kandi, ku ndi ayuwatanya uku atatanyaka ulami ekoko la mbudi. 33Ndi ayukitsha ekoko lu lunya landi la pami, ku mbudi lu lunya la lomoso. 34Ku Khumʼekanga ayutela wane weli lu lunya landi la pami ati: Nyuyi, nyu etshokwami wa Papa, nyukati diulelu diakawanyolongoswela umaka etatelu kʼandja, 35ne dia dimi laki la ndjala, nyu nyakambisha mbu ya nde; dimi laki la pusa, nyakambisha dia no; dimi laki ongendangenda, nyu nyakambotshiya lu luudu. 36Dimi laki utakataka, nyu nyakandotsha; dimi laki la hemo, nyu nyakayumenda; dimi laki lu lukanu, nyu nyakayi le mi. 37Ku antu wʼololo wayuwumbula vati: Khumadiondjo, etena kakona kakatakenyi la ndjala, kakatakusha mbu ya nde? kana la pusa kakatakusha dia no? 38Etena kakona kakatakenyi ongendangenda, kakatakulungula? kana utakataka, kakatakolotsha? 39Etena kakona kakatakenyi la hemo, kana lu luudu la lukanu, kakatayi dia ndjukendia? 40Khumʼekanga ayakaluya diui ati: Mete kanyutelami ndi: Uku akanyatshela otoi omotshi a wane wuleki tshitshe lʼatei wʼanalingu ane, dimi uku akanyatshela. 41Ku ndi ayutela wane wa lu lunya landi la lomoso ati: Nyumanganeli, nyu ambidjami mananu! Nyutshu lu dja ya pundju, yakawahetshiya uhimbanyi la andjelo andi, 42ne dia dimi laki la ndjala, nyu kumbishami mbu ya nde; dimi laki la pusa, nyu kumbishami dia no. 43Dimi laki ongendangenda, nyu kunungulami; dimi laki utakataka, nyu kondotshami; dimi laki la hemo ndu lu lukanu, nyu kundja dia ndjumendia. 44Ku ndu vo wayuwumbula vati: Khumadiondjo, etena kakona kakatakenyi la ndjala kana la pusa, kana ongendangenda, kana utakataka, kana la hemo, kana lu lukanu kakisu kunkukimanyia? 45Ku ndi ayakaluya diui ati: Mete kanyutelami ndi: Ne dia uku akinyu kuntshela otoi omotshi wuleki tshitshe lʼatei a wane, dimi uku akinyu kuntshela. 46Antu aso wayutsho lu sui dia pundju, keli antu wʼololo lu lumu la pundju.

MATEU 26

Sheki ya Ndjaka Jesu

(Mak. 14:1-2; Luk. 22:1-2; Joa. 11:45-53)

1Lamʼakashili Jesu mvuta aui aso tshe, ndi akatela ambeki andi ati: 2Nyu mbeyaka nyati: Lʼokongo a nshi hyendi, lushi la wuki lʼElekanelu26:2 Etum. 12:1-27. layuyala. Onʼa untu ayukimoma dia vo mbudiaka lʼutamba a mpeketanya.

3Lʼetena keso, elombedi a waki la dikumanyi dia wudja wakasangana lu seke dia olombedi a ladiku, lakawetaka vati: Kaifasi. 4Vo wakambwana dia mundia Jesu la lukesu, la dia mbudiaka. 5Keli vo wakati vati: Aha lʼetena ka lushi la wuki, lundju latukuyala lʼatei wʼantu.

Malashi wʼUshinga a Wulu

(Mak. 14:3-9; Joa. 12:1-8)

6Lamʼaki Jesu la Betaniya lu luudu la Simona, kanga sudi, 7umuntu omotshi akayi le ndi la olondio wa malashi wʼushinga a wulu efula. Ndi akawutela lʼote lamʼakandiadjashi la mesa.26:7 Luk. 7:37-38. 8Lamʼakenyi ambeki dikambu so, vo wakuki kele, wakati vati: Ukundi alanyawo malashi okone na? 9Malashi one utusundjama la falanga efula dia mbisha asi wula. 10Keli Jesu akeyi dikambu so, akawambula ati: Ukundi atshumulanyu umuntu one? Ndi ambuntshela dikambu diʼololo. 11Nyu nyeko la akanga a weula nshi tshe lʼatei anyu,26:11 Euh. 15:11. keli dimi kema lʼatei anyu nshi tshe. 12Ndi ambumvutela malashi one, ndi ambutsha dikambu dia nongosolami lamʼayuwunkhunde. 13Mete kanyutelami ndi: Lʼahuli tshe wa la kete, lene ayuwusambishaka lukumu lʼololo lone, wayutaka ndu dikambu diambutsha umuntu one. Dio diayuyala euhwelu kandi.

Judasi Ambuyanga Nkimo Jesu le Elombedi

(Mak. 14:10-11; Luk. 22:3-6)

14Lʼokongo diku omotshi la lu dikumi la ahendi lukumbu landi Judasi Isakariyote, akatshu le elombedi a waki. 15Ndi akawambula ati: Kayunyumbisha naku dimi layunyukimwelandi? Ku vo wakufuti tenyi dia fesa akumi asatu. 16Uma ka etena keso, kakandiayangi mbakimwela Jesu.

Ma DiʼElekanelu

(Mak. 14:12-21; Luk. 22:7-14, 21-23; Joa. 13:21-30)

17Lushi la ntundu la Ma Diaha la Edya, ambeki wakayi le Jesu. Vo wakawumbula vati: Lendi alangaye shu ntukolongoswela dia ntole ma diʼelekanelu? 18Ndi akati ati: Nyutshu lʼusumba, laka untu omotshi, kanyutuwuteli nyati: Umbetsha kata ati: Etena kami kaya suki. Dimi layuyole ma dia elekanelu lakaye, dimi la ambeki ami. 19Ambeki wakatshi uku akawatela Jesu. Vo wakatolongosola ma diʼelekanelu.

20La dikolo, Jesu akadjashi la ambeki andi dikumi la ahendi wale ma. 21Lamʼakawalekaka, ndi akati ati: Mete kanyutelami ndi: Otoi anyu ayunfunga. 22Vo wakanyangi efula; wakatatela mbumbula untu lʼuntu ati: Khumadiondjo, dimi? 23Ndi akâkaluya diui ati: One ludjisha la mi lunya lu lukinga, ndi kayunfunga26:23 Esam. 41:9. 24Onʼa untu ayutsho uku ufundiami dikambu diandi. Keli fono kayayi le untu ako lafunga Onʼa untu! Aki ololo untu ako kumbuto. 25Judasi, lakufungi, akawumbula ati: Umbetsha, dimi? Jesu akawutela ati: Wemʼoso ata.

26Lamʼakawalekaka ma, Jesu akose ukama wa ma, akotshokola, akawatula. Ndi akasha ambeki, akati ati: Nyose, nyuli; dimba diami ne. 27Ndi akose dikoho, akuki lusaka, akawasha, akati ati: Nyono nyu tshe. 28Dikila26:28 Etum. 24:8. diami dia sheki26:28 Jer. 31:31-34. ne diambutshulwama dia nyimanyia antu efula kolo. 29Dimi lambunyutela ndi: Umaka kakiane dimi handjono ashi wʼelua ene edja ndu lushi layumono la nyu ashi wʼelua wʼeyuyu lu diulelu dia Papa.

 

 

Jesu Ambutela Petero Dia Langunu Landi

(Mak. 14:27-31; Luk. 22:31-34; Joa. 13:36-38)

30Lamʼakawimbi usambu, vo wakatshu lu Ukungu wʼEweli. 31Ku Jesu akawatela ati: Nyu tshe nyayutakana lu dikambu diami lʼutshu one, ne dia akafundiama ati: Dimi layudiaka ulami wʼekoko, ku ului wʼekoko wayudiangana.26:31 Zek. 13:7. 32Keli lamʼayumulwama, layutsho la ntundu kanyu la Ngalili26:32 Mat. 28:16. 33Keli Petero akûkaluya diui ati: Kuyanga antu tshe wayutakana lu dikambu diaye, dimi halutakana pundju. 34Jesu akawutela ati: Mete kakutelami ndi: Lʼutshu one, la ntundu lekeka lateki, we ayumanguna tena satu. 35Petero akawutela ati: Naka dieli la mi dia mvo la ye, halakanguna. Ndu ambeki tshe wakati pupu.

Ngetesemane

(Mak. 14:32-42; Luk. 22:39-46)

36Jesu akayi la wo lu dihuli diakawetaka vati: Ngetesemane. Ndi akatela ambeki andi ati: Nyutukudjase lane, dimi ntukutsho lene dia ntolomba. 37Ndi akatshu kame la Petero la ana ahendi wa Zebede. Ndi akatatela nyanga lʼutema, aki la lokonyo efula. 38Ku ndi akawatela ati: Utemʼami ambutamanya nyanga utsha lu nyoi. Nyutshikali lane, nyosenaki la mi. 39Ku ndi akangana la wo yema, akayakosha ekhukhumadi la kete. Ndi akalombe ati: Papa, naka nkukaka, dikoho ne diamumweli. Keli aha uku alangami, paka uku alangaye. 40Ku ndi akayi le ambeki, akatani lu djo. Ndi akatela Petero ati: Ngandi, nyu hanyeyi nsena la mi ushidi otoi? 41Nyewoki, nyolombaki, nyutukoko lʼehimba. Mete utema nangaka, keli dimba mbeli wodu. 42Ndi akatshu etena ka hendi, akatolomba ati: Papa, naka dikoho ne hadieyi mumwelami, paka dimi dino, diatshami uku alangaye. 43Ndi akayi ntu, akatani lu djo, je dia ashu awo waki wetshu. 44Ndi akatshiki ntu, akatshu, akatolomba etena ka satu, akati aui ntu pupu. 45Ku ndi akayi le ambeki, akawambula ati: Nyakalali djo ndu nyakumuya? Nyendi, unya aya suki; Onʼa untu ambushila la nkimwama lʼanya wʼantu wa kolo. 46Nyeto, tutshu. Nyendi ufungi ami aya suki.

Judasi Ambufunga Jesu; Wambundia Jesu

(Mak. 14:43-50; Luk. 22:47-53; Joa. 18:2-11)

47Kamʼakandiataka osoku, Judasi, omotshi a lu dikumi la ahendi, akayi la ului a wuki wʼantu waki la tombo la tukalimba, uma le elombedi a waki la dikumanyi dia wudja. 48Ufungi andi akawasha djimbitelu ati: One layononana la mi, keti ndi uku; kanyuwundi. 49Kemʼedja, ndi akawemula ati: Moyo, Umbetsha! Ku ndi akanonana la ndi. 50Jesu akawutela ati: Ongenyi, aya ntsha dikambu diuyeye. Ku vo wakayi, wakahe Jesu anya, wakawundi. 51Endia, omotshi a wane waki la Jesu, akasimbula lunya, akasomola yombo, akakote ukambi wʼolombedi a ladiku, akuhimbula tui. 52Ku Jesu akawutela ati: Ukaluya yombo yaye lu dihusu; ne dia wane tshe wakimela yombo, wayuvo la yombo. 53We nkanaka wati: Dimi haleyi nomba Papa, ku ndi ntumelami andjelo wuleki elui dikumi lʼehendi kakiane uka? 54Ukundi ukuki afundelu nshidiyama ati: Dieli la dikambu ne ndjala? 55Lu unya oso, Jesu akatela elui wʼantu ati: Nyu nyambuya la tombo la tukalimba dia ndjumundia uku atuwundiaka opotodi uka? Dimi lakadjaseka la lushi la lushi lu etemwelo, letsha,26:55 Luk. 19:47; 21:37. nyu kumundiami. 56Keli dikambu ne tshe diambuyala dia nshidiya afundelu wa amvutshi. Ku ambeki tshe wakutshiki, wakalawo.

 

 

Diwandja Dia Jesu la Ntundu kʼEmbadi

(Mak. 14:53-65; Luk. 22:54-55, 63-71; Joa. 18:12-14, 19-24)

57Amundji wa Jesu wakotole laka Kayifasi, olombedi a ladiku, lene akasangana afundji la dikumanyi. 58Keli Petero akatuyelaka tshalula utsha lu seke dia lukumbu la olombedi a ladiku, akoto loko, akatudjase la alami, ne dia mendia ekumelu ka dikambu. 59Elombedi a waki la ului wʼembadi tshe wakayangi dikambu dia mamanyiya Jesu, ne dia mbeya mbudiaka. 60Keli vo kumbutana la dikambu, kuyanga mbakayi emenyi efula wa kashi. Keli lʼokongo diku, ahendi wakayi; 61wakati vati: Untu one akati ati: Dimi mbeyaka mpandjula etemwelo ka Unyashungu la nkihika lu nshi shatu.26:61 Joa. 2:19. 62Olombedi a ladiku akemala, akawumbula ati: We hakaluya nduku diui? Dikambu diata emenyi ene, ukundi edio? 63Keli Jesu akatshikala ki. Olombedi a ladiku akawutela ati: Dimi lambukolomba lu lukumbu la Unyashungu a lumu ndi: Ututeli kana Kristu keye, Onʼa Unyashungu. 64Jesu akûkaluya diui ati: Wemʼoso ata. Keli dimi lambunyutela ndi: Umaka kakiane, nyayena Onʼa untu udjashi lu lunya la pami la Wulu; ayayi lu wangi wa lʼulungu.26:64 Dan. 7:13. 65Ku olombedi a ladiku akayatela ahondo, akati ati: Ndi ambotenga Unyashungu, akatahumbi emenyi ntu? Hanyuki! nyu nyame aso wuka lotengo landi. 66Akananyu na? Vo wakâkaluya diui vati: Ndi nkukaka mvo.26:66 Lew. 24:16. 67Ku vo wakohongwela soi lʼekundji, wakokomola mbala. Akina wakuhakula tombo,26:67 Is. 50:6. 68wakawutela vati: We Kristu, ututeli akambu wahatayi! Untu akona ukokomodi?

Petero Ambanguna Jesu Tena Satu

(Mak. 14:66-72; Luk. 22:56-62; Joa. 18:15-18, 25-27)

69Petero akadjashi lʼandja lu seke dia lukumbu. Ukambi a umuntu omotshi akayi le ndi, akawutela ati: Ndu we kaki la Jesu yʼusi Ngalili. 70Keli ndi akanguna la ntundu kawo tshe, akati ati: Dimi haleyi kene kataye. 71Lamʼakandiatumbi lʼandja lu mbalasa, ukambi a umuntu ukina akawenyi, akatela wane wakemadi laawo ati: Ndu untu one kaki la Jesu yʼusi Nazareta. 72Ndi akanguna ntu, atshiba ati: Dimi haleyi untu oso. 73Kemʼedja wane wakemadi laawo, wakatela Petero vati: Mete ndu we keli usikawo, ne dia oteketa aye ambukushula. 74Ku ndi akatatela ntshika tunyi la ntshiba ati: Dimi haleyi untu oso. Kemʼedja lekeka lakeki. 75Ku Petero akuho diui diakawutela Jesu ati: La ntundu ka lekeka lateki, we ayumanguna tena satu. Ndi akatumbi, akaleli wulu.

MATEU 27

Wambukimo Jesu le Pilata

(Mak. 15:1; Luk. 23:1-2; Joa. 18:28-32)

1La pindju, elombedi a waki tshe la dikumanyi dia wudja wakatshwela Jesu sheki dia mbudiaka. 2Vo wakukeleka, wakatshu la ndi, wakukimo le umbuledi Pilata.

Ekumelu ka Judasi

3Ku Judasi, ufungi andi, lamʼakandenyi ati: Wambuwamia, ndi akakadimula utema, akâkaluya tenyi dia fesa akumi asatu le elombedi a waki la dikumanyi. 4Ndi akati ati: Dimi lambutsha kolo, ne dia lambufunga untu laha la unungu. Keli vo wakati vati: Akatatshi na? Dikambu diaye weme. 5Ku ndi akakadja tenyi dia fesa lu etemwelo, akamo, akatuyadja kodi. 6Elombedi a waki wakayosa tenyi diako dia fesa, wakati vati: Eko ekila dia nkitsha diango ne lʼekitshelu, ne dia dio dieko ushinga a dikila. 7Ku vo wakasangi lulimi, wakasumbi ekambo kʼukingi a puki la dio, ne dia nkhundeka angendangenda. 8Okone vo mbetaka ekambo keso vati: Ekambo ka Dikila, edja ndu elo.27:8 Etsh. 1:18-19. 9Okone diui diakati umvutshi Jeremiya diakashidiyama ati: Vo wakose tenyi dia fesa akumi asatu, uku ushinga wakashikike asi Isamyele amotshi, dia mbidjaka one lambuwudja ushinga, 10ku wakayikimo dia nsumba ekambo kʼukingi a puki, uku akambidjangela Khumadiondjo. 27:10 Zek. 11:12-13.

Jesu la Ntundu ka Pilata

(Mak. 15:2-5; Luk. 23:3-5; Joa. 18:33-38)

11Jesu akemala la ntundu ka umbuledi. Ku umbuledi akawumbula ati: We keli Khumʼekanga kʼasi Juda? Jesu akawutela ati: Wemʼoso ata. 12Keli lamʼakosongwela elombedi a waki la dikumanyi, ndi kunkaluya nduku diui. 13Ku Pilata akawumbula ati: We huki efula kʼakambu wakosongwelawo keso? 14Keli ndi kumbukaluya nduku diui, kuyanga lu aui wakawufundi. Okone umbuledi akambi efula.

15Lu lushi la wuki kaki un buledi la etshelu ka ntshungwela ului wʼantu usi lukanu omotshi lalangawo. 16Lu nshi sho, vo waki la usi lukanu lakeyamaka, lukumbu landi Barabasi. 17Ku lamʼakawasangana, Pilata akawambula ati: Akona alanganyu dimi nyutshungwela, Barabasi, kana Jesu, letawo vati: Kristu? 18Ndi akeyi ati: Vo wakakimo Jesu ne dia kandjema. 19Lamʼakandiadjashi lu kati kʼelumbwelu, wadendi akutumela diui ati: Totoki lu dikambu dia untu ololo uku, ne dia dimi lakasuwi efula lu do elo dia dikambu diandi. 20Elombedi a waki la dikumanyi waketawuya elui wʼantu dia vo nomba Barabasi, la ndjaka Jesu. 21Keli umbuledi akawambula ati: Lʼatei awo vo ahendi, akona alanganyu dimi nyutshungwela? Vo wakati vati: Barabasi. 22Ku Pilata akawambula ati: Kayumutshela Jesu, letawo vati: Kristu, na? Vo tshe wakati vati: Wudiaki lʼutamba a mpeketanya. 23Ndi akawambula ati: Okoko wana? Kolo kakona kutshendi? Keli vo wakahangohango wulu vati: Wudiaki lu utamba a mpeketanya! 24Lamʼakenyi Pilata ati: Diui diami hadiukema, keli lufungusu lambutuwo, ndi akose ashi, akotsha anya27:24 Euh. 21:6-9. la ntundu ka ului wʼantu. Ndi akati ati: Dimi lambuyindjama lu dikambu dia dikila dia untu ololo one; dikambu dianyu nyame. 25Antu tshe wakâkaluya diui vati: Dikila diandi diayali lʼete asu, ndu lʼete wa anʼasu! 26Ku ndi akatshungwela Barabasi, keli akakomola Jesu, akukimo dia ndi ndjakema lʼutamba a mpeketanya.

Wambosoka Jesu

(Mak. 15:16-20; Joa. 19:2-3)

27Ku alimbi wʼumbuledi wakatole Jesu lu luudu lʼelumbwelu, wakomotela ului tshe. 28Vo wakukulula ahondo, wakolotsha ukutu wa tilili. 29Vo wakele dembo dia kusu diʼatende, wakulimbedio, wakukimiya danga lu lunya la pami. Vo wakawukela adui, wakosoke vati: Moyo, Khumʼekanga kʼasi Juda! 30Vo wakawutela soi, wakose danga diako, wakokomoladio lʼote. 31Lamʼakawashili mbosoka, vo wakukulula ukutu ako, wakolotsha ahondo andi. Ku vo wakatshu la ndi dia ntudiaka lʼutamba a mpeketanya.

Wambuhane Jesu lu Utamba a Mpeketanya

(Mak. 15:21-32; Luk. 23:26-43; Joa. 19:17-27)

32Lamʼakawatumbi uma loko, vo wakenyi pami kemotshi kʼusi Kurene, lukumbu landi Simona, wakutshusha la wulu dia membia utamba andi a mpeketanya. 33Lamʼakawakumi lu dihuli dietawo vati: Ngolongota (kitshimudi ati: Dihuli dia lombo), 34vo wakawusha wanu a no, wusanganyimi la kundju. Keli lamʼakandialete, ndi akaseke no. 35La-mʼakawuhane lʼutamba a mpeketanya, vo wakakahana ahondo andi lu eukelu kʼuwali.27:35 Esam. 22:18. 36Ku vo wakadjase, wakulami leko. 37Wakakitsha efundelu kakawufundi la diku diʼote andi vati: Jesu Khumʼekanga kʼasi Juda one. 38Ku vo wakahane apotodi ahendi lu etamba a mpeketanya: omotshi lu lunya la pami, ukina lu lunya la lomoso. 39Ambetshi a mbuka wakotenge, wasutsha ete awo,27:39 Esam. 22:7; 109:25. 40wata vati: We lukuki mpandjula etemwelo, la nkihika lu nshi shatu,27:40 Mat. 26:61; Joa. 2:19. uyashimbeli! Naka Onʼa Unyashungu keye, ukati uma lʼutamba a mpeketanya! 41Ndu elombedi a waki kame la afundji la dikumanyi, wakosoke pupu; wakati vati: 42Ndi akashimbela akina, ndi heyi ndjashimbela! Khumʼekanga ka Isamyele kendi; akati kakiane uma lʼutamba a mpeketanya, ku shu tayuwetawo. 43Ndi atekamaka Unyashungu. Unyashungu aya mbushimbela kakiane, naka ndi mbulangaka;27:43 Esam. 22:8. ne dia ndi akati ati: Onʼa Unyashungu kemi. 44Ndu apotodi wakawahane kame la ndi lu etamba a mpeketanya, wakotenge pupu.

Nyoi ka Jesu

(Mak. 15:33-41; Luk. 23:44-49; Joa. 19:28-30)

45Udjima akayala lu kete tshe umaka unya lʼatei wʼote edja ndu unya lʼeshidi esatu. 46Uku lʼeshidi ako esatu, Jesu akawelela wulu ati: Eli, Eli, lama sabakatani? kitshimudi ati: Unyashungu ami, Unyashungu ami, ukundi ansekaye na?27:46 Esam. 22:1. 47Lamʼakuki antu amotshi wakemadi laawo diui so, vo wakati vati: Untu one ambeta Elidja. 48Kemʼedja omotshi akalawo, akatambia dimbu lu wanu wʼukayi, akadidji lu danga, ku ndi akawusha dia ndi no.27:48 Esam. 69:21. 49Keli akina wakati vati: Nyutukete, tutukendia kana Elidja ayuya la ndi ushimbela. 50Jesu akawelela wulu ntu, akakitshiya. 51Nyulungi, dihondio27:51 Etum. 26:31-33. diakahanemi lu etemwelo, diakate betshi pendi, uma ladiku pulu ndu lʼesi. Kete yakadidima, ave a waki wakate; 52waumbu wakadiho, ekilami efula wakavu wakulo. 53Vo wakatumbi uma lu waumbu lʼokongo wʼeulwelu kandi, wakayi lʼusumba wʼekila, wakene le antu efula. 54Lamʼakenyi olombodi wʼalimbi la wane wakalamaka la ndi Jesu, udidimu wa kete la akambu wakatshama, vo wakuki woma efula. Vo wakati vati: Mete, one aki Onʼa Unyashungu! 55Amantu efula wakatangaka uma la tshalula, wane wakaveli Jesu uma la Ngalili, ne dia ntukambelaka ulimu. 56Lʼatei awo kaki Mamya usi Mangadala, ndu Mamya nyangu Jakoba la Jose, ndu nyangu ana wa Zebede.27:56 Luk. 8:2-3.

Wambukhunde Jesu

(Mak. 15:42-47; Luk. 23:50-56; Joa. 19:38-42)

57La dikolo, kanga ongonyi uma lʼAmmatayo, lukumbu landi Josefu, akayi; ndu ndi kaki umbeki a Jesu. 58Ndi akatshu le Pilata, akalombe udu a Jesu. Ku Pilata akati diui dia vo mbushawo. 59Josefu akose udu, akawombe dihondio dia linene dia pudipudi. 60Ndi akatuwetamia lu diumbu diandi diʼuyuyu, diakandiatshimi lu dive. Ndi akangitula dive dia wuki utsha lu suku dia diumbu, ku ndi akatshu. 61Mamya usi Mangadala la Mamya ukina waki leko, wudjashi welanedi la diumbu. 62Lamʼakahuto unya, lushi la lʼokongo wʼElongoswelo, elombedi a waki la Afarise wakasangana la ntundu ka Pilata. 63Vo wakati vati: Khumadiondjo, shu tambuho diui diakati kanga lukanyi one lamʼakindi la lumu ati: Lʼokongo a nshi shatu, dimi layulo27:63 Mat. 16:21; 17:23; 20:19; Mak. 8:31; 9:31; 10:33-34; Luk. 9:22; 18:31-33. 64Okone uti diui dia antu nama diumbu wulu edja nau lushi la satu, ne dia ambeki andi watukuya dia ndijosa udu andi, ku vo ndijutela antu vati: Ndi ambulo uma lu nyoi. Ku lukesu la lʼokongo layuleka la ntundu kolo. 65Pilata akawatela ati: Nyu nyeko la djui yʼalimbi watulamaka; nyutshu, nyu-takitsha dia vo nama diumbu wulu, uku weyanyu. 66Ku vo wakatshu, wakatukitsha alami dia nama diumbu, wakadji djimbitelu lu dive, wakatshiki alami laawo.

MATEU 28

Diumbu Diambutanema Hwe

(Mak. 16:1-8; Luk. 24:1-12; Joa. 20:1-10)

1Lʼokongo a lushi lʼekila, ia hyutshihutshi ya lushi la ntundu la lubingu, Mamya usi Mangadala la Mamya ukina wakayi la ndjendia diumbu. 2Nyulungi, kete yakadidima efula, ne dia ondjelo wa Khumadiondjo akahulo uma lʼulungu, akayi. Ndi akangitula dive, akadjase ladiku adio. 3Lowa landi laki uku dingadimu dia ndjadi. Ahondo andi waki wema uku pembe. 4Alami wakasaki lukumba ndu wakayala uku antu wambuvo, ne dia woma andi. 5Keli ondjelo akatela amantu ati: Tanyukaki woma; ne dia dimi mbeyaka ndi: Nyu nyambuyanga Jesu, lakawadiaki lu utamba a mpeketanya. 6Ndi kema lane, ne dia ndi ambulo uku akandati. Nyuyi, nyuyendi dihuli diakandetami. 7Nyutshu esadi, nyututeli ambeki andi nyati: Ndi ambulo uma lu nyoi. Endia, ndi ayeta la ntundu kanyu utsha la Ngalili; leko kayunyutuwena. Endia, dimi lambunyutela. 8Vo wakamo esadi uma la diumbu la woma ndu la ongenongeno a wuki, wakalawo dia ntutela ambeki andi. 9Nyulungi, Jesu akahumana la wo; akawaemula ati: Moyo! Ku vo wakayi, wakukimela lʼekulu, wakotemola. 10Ku Jesu akawatela ati: Tanyukaki woma. Nyutshu, nyututeli analingu, watshu la Ngalili; vo wayutomena leko.

Kashi kʼEmbadi

11Lamʼakawatatshokaka, nyulungi, alami amotshi wakayi lʼusumba, wakatela elombedi a waki akambu tshe wakatshama. 12Lamʼakawasangana la dikumanyi, vo wakasangi lulimi, wakasha alimbi falanga efula. 13Vo wakawatela vati: Kanyuteli antu nyati: Ambeki andi wakayi lʼutshu, wakayosa udu andi lamʼakisu lu djo. 14Naka dikambu ne diayukuma le umbuledi, shu tayuwetawuya, tayunyamela uma lʼunungu. 15Okone alimbi wakose falanga, wakatshi uku akawawatela. Dikambu so diakadiangana lʼatei wʼasi Juda edja ndu elo.

Diui diʼElakanelu la Didjangu

(Mak. 16:14-18; Luk. 24:30-49; Joa. 20:19-23)

16Ambeki dikumi la otoi wakatshu la Ngalili,28:16 Mat. 26:32; Mak. 14:28. lʼukungu wakawatela Jesu. 17La mʼakawawenyi, vo wakotemola, keli amotshi wakadji tamu. 18Jesu akayi le wo, akawatela ati: Wakambisha wulu tshe ndu lʼulungu ndu la kete. 19Okone nyutshu, nyete wedja tshe ambeki,28:19 Etsh. 1:8. nyabatiza lu lukumbu la Papa ndu lʼOna ndu la Nyuma kʼOlolo. 20Nyuwaetshaki dia ntsha akambu tshe wamumunyutela. Nyulungi, dimi leko la nyu nshi tshe, edja ndu ekumelu kʼandja.